Bilim ve teknolojinin mayasında göçmenlik vardır. Ne zaman ki bir bilim insanı zora koşulmuş, ilk fırsatta uçup o diyarı terk etmiş. Ne zaman ki işlerine daha elverişli bir ortam sunulmuş gidip oraya konmuş. Bu tarihin her döneminde böyle olmuştur.
Geçtiğimiz gün ABD başkanı Trump’ın 7 Müslüman ülkeden gelen herkese koyduğu ülkeye giriş yasağı nedeniyle ülkenin dört bir yanında ve bilhassa havaalanlarında insanlar protesto için toplanmış. Görünen o ki dünyanın her yerinden gelmiş onlarca mucit ve bilim adamı da durumdan oldukça rahatsız. Bu rahatsızlık üzerine aralarında Google, Apple gibi şirketlerin ve MIT gibi üniversitelerin de bulunduğu bir çok kurumun tepkisi de gecikmedi. Hepsi aynı şeyi söylüyor: göçmenlik Amerika’yı Amerika yapan şeyin ta kendisi. Buna engel olmak kendi ipini çekmektir.
Olayların büyümesi ile mahkemeler yürütmeyi durdurma kararları almış durumda. Yasağın akıbeti ne olur bilinmez lakin bilim adamlarında ciddi bir huzursuzluk ve endişeye sebep olduğu bir gerçek.
Tarihte bu gibi huzursuzluklar diğer ülkeler için bilim adamlarını çekmek için bir fırsat olmuş. Böylece, esasında milletsiz olan, entelektüel güç ülkeler arasında dönmüş.
Geçtiğimiz yıllarda “Türkiye’nin Silikon Vadisi olacak” denilerek birçok teknokent vb. yerleşke inşa edildi. Ama görüldü ki bu iş betonla olmayacak. Mekana şerefini veren insandır. İnsanları bir araya getirmek ve tutmak ise en büyük siyasi başarıdır.
Ali Kuşçu’yu İstanbul’a getiren, İbn-i Sina’yı diyar diyar gezdiren neydi?
Bu yasak uygulansın yahut uygulanmasın, ABD’ye yapılmış nahoş bir şaka olan Trump ve kadrosu önümüzdeki 4 yıl boyunca hükmedecek ve benzeri politikalar uygulayacak. Bu, Türkiye için bir fırsat olarak görülmeli. Özellikle Trump döneminde resmi olarak dışlanan ilk grubun Müslüman ülke vatandaşları olması da avantaja çevrilebilir. Göçmenlere kapılarımızı açmakta iyiyiz. Buyur etmeyi hatta cezbetmeyi de becermek lazım.
Dışlanan Bilim İnsanlarına Kapılarımızı Açalım
Kurumlar özellikle üniversiteler, araştırma kurumları ve teknoloji şirketleri pozisyon almalı. İngilizce sitelerini yenileyerek ve güncel tutarak başlayabilirler. Elverişli ortamlar ve duruma / kişiye özel teklif paketleri geliştirmeli ve envai çeşit reklamla bunu muhatabına ulaştırmalı. Bilim insanının altına altas kumaşı ser, zaten o geceleri uyumaksızın çalışmaktan eskitemeyecektir.
“Fırsat” demek, ne hazırlık yaptı isen tamam şimdi hamle sırası demek.
İnşaat onların, “insan” bizim olsun.