• Reklam
  • Künye
  • İletişim
  • ABONE OL!
  • GENÇ'e Yazı Gönder
  • Atölye Çalışmaları
    • Yazı Atölyesi
    • Fotoğraf Atölyesi
  • Twitter
  • Facebook
  • RSS
Kısa yoldan ABONE olmak

logo

  • DOSYA
  • YAZARLAR
  • GÜNDEM
  • SÖYLEŞİ
  • KÜLTÜR & SANAT
    • Sinema
    • Kitap
    • Gezi
    • Sözlük
  • BİLİM
    • Mikro Alem
    • Makro Alem
    • GENÇ Bilim
  • TEKNOLOJİ
  • KAFALARDAKİ SORULAR
  • ARŞİV
  • ABONE OL!
Anasayfa
  • DOSYA
  • YAZARLAR
  • GÜNDEM
  • SÖYLEŞİ
  • KÜLTÜR & SANAT
    • Sinema
    • Kitap
    • Gezi
    • Sözlük
  • BİLİM
    • Mikro Alem
    • Makro Alem
    • GENÇ Bilim
  • TEKNOLOJİ
  • KAFALARDAKİ SORULAR
  • ARŞİV
  • ABONE OL!
  • GENÇ Dergi Ocak 2025 Sayısı Çıktı!
  • Bizlere Mescid-i Aksa`nın da Özgürlüğünü Göster Rabbim!
  • GENÇ Dergi Aralık 2024 Sayısı Çıktı!
  • Mü`min Firasetine Her Zamankinden Daha Çok Muhtacız
  • GENÇ Dergi Kasım 2024 Sayısı Çıktı!
  • Kötülüre Karşı Farkındalık Şart
  • GENÇ Dergi Ekim 2024 Sayısı Çıktı!
  • Bazen Etkili Bir Kulüp, Bir Ömrü Işıldatır!
  • GENÇ Dergi Eylül 2024 Sayısı Çıktı!
  • Çiçeği Erkeklere Kaptırdık
  • GENÇ Dergi Ağustos 2024 Sayısı Çıktı!
  • Güzel Olacağım Derken Ucube Hâle Gelmemek Lazım!
  • GENÇ Dergi Temmuz 2024 Sayısı Çıktı!
  • Renkli Propagandanın Ardında Çok Büyük Dramlar Var
  • ANASAYFA
  • Röportaj
  • Sancaklar Camii Tevazunun Tasarımıdır

Sancaklar Camii Tevazunun Tasarımıdır

15.07.2019 12:51
Röportaj
4468

Yunus Emre Tozal

İstanbul Büyükçekmece Belediyesi ve Sancak Grubu işbirliğiyle Emre Arolat Mimarlık’ın projesi olarak yaptırılan Sancaklar Camii, RIBA Uluslararası Mükemmellik Ödülü’nü (2018) alıp en iyi 20 yapıdan biri olmuştu. Caminin mimarı Emre Arolat ile Sancaklar Camii’nin hikâyesini konuştuk.

Sancaklar Camii projeniz ilk cami projelerinizden. Alışılmış bir cami projesi değildi, ezber bozdunuz açıkçası. Nasıl ortaya çıktı bu proje, kısaca hikâyesini anlatır mısınız?

Sancaklar Vakfı, benim aile olarak da tanıdığım, Sancak soyadlı Siirtli bir ailenin içinde olduğu bir vakıf. Biz bu ailenin başka fertleriyle İzmir’de iki konut projesi yaptık yıllar önce. İyi ilişkilerimiz oldu, başarılı bir çalışmaydı. Daha sonra yine aynı gruba ait, başında Suat Sancak’ın bulunduğu vakıf, bize geldi ve bir cami yaptırmak istediğini söyledi. Cami mimarlığı uzun yıllar Türkiye mimarlık ortamının ana problematiklerinden biri olarak görülmemiş ve neredeyse hasıraltı edilmiş bir alan. Birkaç örnek dışında, Osmanlı klasik formunun küçük, büyük, taklit ya da karikatürize edildiği bir mecra olarak kalmış. Dolayısı ile Sancaklar Vakfı’nın teklifini heyecanla karşıladım ancak kendilerinden biraz süre istedim.

Sizin için de oldukça heyecan verici bir teklif olmuş.

Evet. Annemin ailesi göçmendir ve Bursa’ya yerleşmiştir. Ben de çocukluğumda yaz tatillerinin bir kısmını oradaki akrabaların yanında geçirirdim. Anneannemle dedemin evindeki deneyimlerim ilginçti. Anneannem hacı ve hafızdı, Kuran okurdu. Böyle bir ortamda büyüdüm ben. Anneannem öldüğünde henüz çocuk yaştaydım. Cenazesi Emir Sultan Camii’nden kalktı. Doğrusu ben de bir cenaze namazının nasıl olduğunu ilk kez orada gördüm. Çok da etkilendim. Emir Sultan’ın o müthiş avlusundaki sükûnet tüylerimi ürpertmişti.

Proje gelince heyecanla kabul ettim. İslam felsefesine meraklıyımdır. Oleg Grabar, Seyyid Hüseyin Nasr, Ali Şeriati gibi entelektüelleri okumuşumdur. Yine de herhangi bir şey çizmeden önce bilgilerimi tazelemek ve yeni okumalar, araştırmalar yapmak üzere vakıf yetkililerinden biraz müsaade istedim. Üç-dört ay beni beklerseniz yapabilirim dedim. Bir taraftan da çok yoğunuz o dönem, ortaklarım bana hafiften sitem ediyor, herhangi bir ücret de istemedik bu iş için vakıftan…

Fikri altyapı olarak nasıl hazırlandınız Sancaklar Camii’ne?

Dört ayın sonunda şöyle bir noktaya gelmiştik. Kur’an’da ya da herhangi bir İslam fıkıh kitabında ibadethanenin formuyla ilgili hiçbir şey yoktu. Kubbesi şöyle olur, minaresi böyle olur gibi hiçbir tarif yapılmamıştı. Aksine temiz olmak kaydıyla her yerde ibadet edilebileceği aşikârdı. Bu bağlamda tüm yeryüzünün bir mescit olduğunu düşünmek yanlış değildi. Kuşkusuz, Osmanlı’dan günümüze kadar gelen kültürel bir yük vardı omzumuzda... Kimsenin sorgulamadığı, güncellemeye yeltenmediği... İslam felsefesinin en önemli şiarlarından birinin tevazu olduğuna dair olan bilgim de iyiden iyiye netleşmişti bu okumaların neticesinde.

Sancaklar Camii’nin tasarımında en önemli ölçütlerimizden biri oldu bu özellik. Sancaklar Camii Singapur’da düzenlenen Dünya Mimarlık Festivali’nde, 2015’te dini yapılar kategorisinde birincilik ödülüne lâyık görüldü. Cami ile ilgili medyaya yansıyan, muhafazakâr camia tarafından benimsenmediği, hatta yeraltına inşa edilen Antik Yunan Tiyatroları’na benzetildiği oldu. Mustafa Kutlu kapalı anfi tiyatro veya antrepo denilebileceğini belirtmişti. Anlaşılamadığınızı düşündünüz mü hiç?

Böyle bir şey yaptığınız zaman, bunun normal olmadığını kabul etmek lazım. Toplumda var olan normlar tarafından baktığınız vakit, normal bir cami değil. Normal olmayan bir şey ortaya koyduğunuzda, herkesle mutabakat da sağlayamazsınız. Ama doğrusu, beklediğim olumsuz tepkilerin onda birini bile almadım.

Daha büyük tepkiler bekliyorsunuz yani.

Bekliyordum. Bu denli benimseneceğini tahmin etmiyordum açıkçası. Tasarım ekibindeki arkadaşlarla konuşurken hep şunu söyledim, bizim bu camimiz tutun ki beğenildi, tutun ki inşa edildi, tutun ki ödül aldı. Ödül almış pek çok yapı var ama iyi kullanılamıyor. İnsanlar benimsemiyor. Şimdi oraya gidecek, “burada namaz mı kılınır” deyip çıkacak insanlar mesela, düşünün… Böyle bir şey olursa, bu gerçek bir başarı olarak görülemez. Çok mutluyum ki Sancaklar Camisi’nde sonuç hiç de böyle olmadı. Cami önemli bir kesim tarafından benimsendi, kullanılmaya devam ediyor ve övgü alıyor. Mütedeyyin kesimin de çok önemli bir toplanma yeri oldu. Sanırım hayatımda hiçbir zaman bu kadar hayır duasını almamışımdır. Yüzlerce mail geldiği oldu bir günde.

Hiç bu kadar sevap kazanamadım diyorsunuz yani.

Bizde ikilik devam ediyor, annem dindardır, babam ateisttir. Babam geçen gün “Aileyi kurtaracaksın bu gidişle, öbür tarafta hepimize yer ayırdın” dedi. Sancaklar Camii’nin bir anlamda ezber bozduğunu görüyorum. Bu durum belki yeni bir kapı açmış, yeni bir tartışma ortamı yaratmıştır. Ama topyekûn cami mimarlığını yerinden sarsacak bir adım mıdır, bundan hiç emin değilim. Türkiye’de cami mimarlığı halen büyük bir tabudur. Hiç kuşku yok ki Sancaklar’dan çok daha iyilerinin yapılması mümkündür. Üstelik bu yaklaşımın herhangi bir tipoloji önermediğini söylemeliyim. Zira tam o araziye, o konuma ve o duruma göre tasarlanmıştır. Sadece o özgül noktaya uygundur. Yolun karşı tarafında bile olsa öyle tasarlanamazdı. Farklı yapılması gerekirdi, hep bunu anlatmaya çalışıyorum. Hep söylendiği üzere, yer altında da değildir öte yandan. Zemini, topografik özellikleri kullanan, yukardan bakıldığında gözükmeyen, aşağıdan bakıldığında ise yer üstünde olan bir yapıdır.

Doğaya saygılı…

Evet, doğayla birlikte düşünülmüştür zaten.

Türkiye’de Sancaklar Camii ile ilgili ama nitelikli bir tartışma yapılamadı, ben o açıdan üzüldüm.

Doğrusu Türkiye dışında mimarlık alanında ve akademik dünyada hatırı sayılır bir ilgi görüyor. Dünyanın en seçkin mimarlık dergilerinde sayfalarca yayınlandı. Türkiye’de şimdiye kadar herhangi bir yapının başına gelmemiş bir durum bu. O anlamda bu tür bir yapının Türkiye mimarlık ortamını tanıtan bir ürün olarak duyulması da sevindirici… Ben 2014’de bu camiyi yurtdışında 16 farklı konferansta anlattım, Beyrut’tan Hannover’e hem Müslüman coğrafyalarda hem farklı coğrafyalarda büyük bir ilgiyle karşılaştım.

BU YAZIYI BEĞENİN:

Yazar Hakkında

GENÇ

Adımız GENÇ. Aylık olarak çıkan bir alan dergisiyiz. Genç olan herkese ulaşmak istiyoruz. Ama bizim gençten anladığımız biyolojik tasnifin biraz ötesinde. Biz genç dendiğinde, yüreğindeki gücün farkında olan, yüreği genç olanı anlıyoruz. Ümidini kaybetmemiş, gözlerindeki ışıltıyı hep korumuş, biraz muzip, biraz öfkeli, biraz muhalif, biraz ele avuca sığmaz, ama hep heyecanlı, hep dertli, yüreği kocaman, g&o...

Fikrinizi / Yorumunuzu Bizimle Paylaşın...

Son Manşetler

  • GENÇ Dergi Ocak 2025 Sayısı Çıktı!

  • Bizlere Mescid-i Aksa`nın da Özgürlüğünü Göster Rabbim!

  • GENÇ Dergi Aralık 2024 Sayısı Çıktı!

  • Mü`min Firasetine Her Zamankinden Daha Çok Muhtacız

  • GENÇ Dergi Kasım 2024 Sayısı Çıktı!

  • Kötülüre Karşı Farkındalık Şart

  • GENÇ Dergi Ekim 2024 Sayısı Çıktı!

  • Bazen Etkili Bir Kulüp, Bir Ömrü Işıldatır!

  • GENÇ Dergi Eylül 2024 Sayısı Çıktı!

  • Çiçeği Erkeklere Kaptırdık

  • GENÇ Dergi Ağustos 2024 Sayısı Çıktı!

  • Güzel Olacağım Derken Ucube Hâle Gelmemek Lazım!

  • GENÇ Dergi Temmuz 2024 Sayısı Çıktı!

  • Renkli Propagandanın Ardında Çok Büyük Dramlar Var

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • 11
  • 12
  • 13
  • 14
  • Tümü

Benzer Yazılar

Çocuklarla ve Gençlerle İlişki Kurabilmenin İlk Kuralı Günceli Yakalayabilmektir
Çocuklarla ve Gençlerle İlişki Kurabilmenin İlk Kuralı Günceli Yakalayabilmektir
İstanbul Üniversitesi-Cer...
Önceliğimiz Çalıştığımız Alana Güven Katmak
Önceliğimiz Çalıştığımız Alana Güven Katmak
Eylül ayında gerçekleşen ...
İsrail, Batı`nın Menfaati İçin Kuruldu!
İsrail, Batı`nın Menfaati İçin Kuruldu!
Hâdise tam da şairin dedi...
Çocuklarla Vakit Geçirmeye Bayılıyorum
Çocuklarla Vakit Geçirmeye Bayılıyorum
Erkam Çocuk Yayın Grubu`n...

Genç Dergisi 194. Sayı

POPÜLER YAZILAR

  • Son Eklenen
  • Çok Okunan
  • Haber Merkezi

Bizlere Mescid-i Aksa`nın da Özgürlüğünü Göster Rabbim!

GENÇ Dergi Ocak 2025 Sayısı Çıktı!

GENÇ Dergi Aralık 2024 Sayısı Çıktı!

Mü`min Firasetine Her Zamankinden Daha Çok Muhtacız

Kötülere Karşı Farkındalık Şart

GENÇ Dergi Kasım 2024 Sayısı Çıktı!

GENÇ Dergi EKİM 2024 Sayısı Çıktı!

Genç Dergi Mayıs Sayısı Çıktı! 8431464

Bagamoyo Afrika... 4919291

Kasım Sayımız Çıktı! 3498276

Hangi Filmi Neden İzleyelim? (Özel Çalışma) 1187765

Bkz: Doğu Türkistan 480242

En Güzel Cuma Hediyeleri! 287598

10 Soruda Sen Kimsin? 276111

31.12.2024

GENÇ Dergi Ocak 2025 Sayısı Çıktı!

01.12.2024

GENÇ Dergi Aralık 2024 Sayısı Çıktı!

01.11.2024

GENÇ Dergi Kasım 2024 Sayısı Çıktı!

02.10.2024

GENÇ Dergi EKİM 2024 Sayısı Çıktı!

01.09.2024

GENÇ Dergi Eylül 2024 Sayısı Çıktı!

31.07.2024

GENÇ Dergi Ağustos 2024 Sayısı Çıktı!

20.06.2024

Dertle Yüzleşince Dertler Yüzleşince

Tüm Videolar

Video GENÇ

En Önemli Yetenek: Sunum!
Takip Edin

GENÇ Twitter Akışı

@gencdergi kullanıcısından Tweetler
TÜM FOTOĞRAFLAR

FOTOĞRAF GALERİSİ

  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
TÜM YAZILAR

GENÇ BİLİM

  • Yazmak Üzerine Bir Swot Analiz
    İnsanlığın tekâmül süreci...
  • Adâb-ı Muâşeret Hastalıkları ve Edebî İyilik Hâli
    Âdâb-ı muâşeret hastalıkl...

GENÇ FACEBOOK AKIŞI

Genç Dergi

İLETİŞİM

Reklam
ABONE OL!
Künye
Yazarlar
İletişim

GENÇ'ten

GENÇ'e Yazı Gönder
Yazı Atölyesi
Fotoğraf Atölyesi
Psikolojik Danışman
Ödüllü Test










GENÇ Bilişim © 2006 - 2025 . Tüm Hakları Mahfuzdur.
  • Twitter
  • Facebook
  • RSS