• Reklam
  • Künye
  • İletişim
  • ABONE OL!
  • GENÇ'e Yazı Gönder
  • Atölye Çalışmaları
    • Yazı Atölyesi
    • Fotoğraf Atölyesi
  • Twitter
  • Facebook
  • RSS
Kısa yoldan ABONE olmak

logo

  • DOSYA
  • YAZARLAR
  • GÜNDEM
  • SÖYLEŞİ
  • KÜLTÜR & SANAT
    • Sinema
    • Kitap
    • Gezi
    • Sözlük
  • BİLİM
    • Mikro Alem
    • Makro Alem
    • GENÇ Bilim
  • TEKNOLOJİ
  • KAFALARDAKİ SORULAR
  • ARŞİV
  • ABONE OL!
Anasayfa
  • DOSYA
  • YAZARLAR
  • GÜNDEM
  • SÖYLEŞİ
  • KÜLTÜR & SANAT
    • Sinema
    • Kitap
    • Gezi
    • Sözlük
  • BİLİM
    • Mikro Alem
    • Makro Alem
    • GENÇ Bilim
  • TEKNOLOJİ
  • KAFALARDAKİ SORULAR
  • ARŞİV
  • ABONE OL!
  • GENÇ Dergi Ocak 2025 Sayısı Çıktı!
  • Bizlere Mescid-i Aksa`nın da Özgürlüğünü Göster Rabbim!
  • GENÇ Dergi Aralık 2024 Sayısı Çıktı!
  • Mü`min Firasetine Her Zamankinden Daha Çok Muhtacız
  • GENÇ Dergi Kasım 2024 Sayısı Çıktı!
  • Kötülüre Karşı Farkındalık Şart
  • GENÇ Dergi Ekim 2024 Sayısı Çıktı!
  • Bazen Etkili Bir Kulüp, Bir Ömrü Işıldatır!
  • GENÇ Dergi Eylül 2024 Sayısı Çıktı!
  • Çiçeği Erkeklere Kaptırdık
  • GENÇ Dergi Ağustos 2024 Sayısı Çıktı!
  • Güzel Olacağım Derken Ucube Hâle Gelmemek Lazım!
  • GENÇ Dergi Temmuz 2024 Sayısı Çıktı!
  • Renkli Propagandanın Ardında Çok Büyük Dramlar Var
  • ANASAYFA
  • Memleket Hâlleri
  • Gündelik Hayat ve Tüketilen Dindarlık

Gündelik Hayat ve Tüketilen Dindarlık

07.12.2012 21:24
Memleket Hâlleri
6866
Ali Can

İlginç bir şeklide binlerce Kur’ân-ı Kerim kursu, okulu, yurdu, öğrenci evi olduğu söylenen, irşad ve tebliğ faaliyetlerine dur duraksız devam eden “cemaatler” sanki bu kalabalığa bir kişi yetiştirememiştir. Sahi nerededir buralarda yetişen insanlar? Niçin bunca faaliyete rağmen bunlara çok az rast geliyoruz? Cevap aslında net; modern hayat, gündelik hayatı, tüketim ve metalaşma yönünde yeniden düzenledi, dini ve dinî davranışları görünmez kıldı.

Hayat, tek tek günlerin toplamından ibarettir. Dinler, ideolojiler insanın günlük hayatını düzenlemeye taliptir. Bu meyanda gündelik hayat dünyası, devlet, iktidar ve popüler kültür tarafından da açık bir etkilenmeye sahiptir. Gündelik hayat sadece bir problem alanı olarak değil, dindarlığı keşfetmek açısından da ilginç açılımlar sunar. Bugün “etnometodoloji” başlığı altında günlük hayatın ve sosyal düzenin incelenmesi çalışmaları devam ettirilmektedir. Şehirlerin kalabalık meydanlarına yolu düşenler, bir an önce o kalabalıktan kurtulup gideceği yere sağ salim ulaşmayı hedeflerken, ben kendimi çoğu zaman bu kalabalıkların içinde ya dinî davranış kalıpları ya da dindar insan ararken buluyorum. İlginç bir şeklide binlerce Kur’ân-ı Kerim kursu, okulu, yurdu, öğrenci evi olduğu söylenen, irşad ve tebliğ faaliyetlerine dur duraksız devam eden “cemaatler” sanki bu kalabalığa bir kişi yetiştirememiştir. Sahi nerededir buralarda yetişen insanlar? Niçin bunca faaliyete rağmen bunlara çok az rast geliyoruz? Cevap aslında net; modern hayat, gündelik hayatı, tüketim ve metalaşma yönünde yeniden düzenledi, dini ve dinî davranışları görünmez kılarak, vicdanî bir olgu olarak anlaşılmaya zorladı ve zorlamaya da devam ediyor. Türkiye ölçeğinde Müslümanların iki yüz seneden beridir en rahat dönemini yaşadığı tezi dillendirile dursun, modernlik ve resmi ideolojinin kıskacı altında günlük hayat hâlâ din aleyhinde dönüştürülmeye devam ediliyor. Bir reform denemesi olarak dinin genel anlamından ziyade, tarihsel mirasına (ne demekse) tepki gösterildiği vurgulanarak, zihinler bulandırılarak, toplumun manevi haritası kaybediliyor. Dindar insanların iktidarında, dünyevî talepkârlık “sıra bizde” mantığı içinde azgın bir şekilde dillendirilebiliyor. İbadet vurgusu üzerinden dindarlığın ifadelendirilmesi, yerini bizzat Müslümanlar elinden başka şeylere bırakmaya başladı bile.

Bütün bu olup bitenler, bir taraftan insanı mikro dünyasında çatışmalara, çelişkilere ve yalnızlığa itiyor. İnsan, basit gibi görülen günlük davranışlarını yapmadan önce ya da yaptıktan sonra duygu, düşünce ve inanç kalıplarına uyup uymadığını denetler. Bir kişinin bilgisine ve inancına sahip olduğu şeyin tersini veya eksiğini yapması halinde bir çelişkiden söz edilir. Bu çelişkiden kurtulmanın yolu, ya davranışı değiştirmek ya da bilgiyi değiştirmektir. Davranış alışkanlık halini almışsa onu değiştirmek kolay değildir. Bu durumda kişi inandığı ve bilgisine vakıf olduğu dinî kuralları bilinç alanından uzaklaştırarak rahatlamaya çalışır veyahut savunma mekanizmaları kullanır. Örneğin alkol tüketimi günlük hayatta dindar tutuma en muhalif davranışlardandır. Alkol kullanan bir kimse dinin koyduğu kurallar aklına geldikçe bundan rahatsız olur. Kişi bu alanla ilgili dini bilgisini bilinç düzeyinden bilinçaltına göndermekte ya da dinin alkol kullanmayı, kişinin kendisine ve çevresine zarar verdiği için yasakladığını, hâlbuki ne kendisine ne de çevresine zarar verecek düzeyde alkol kullanmadığını, Allah’ın geniş merhameti içinde bağışlanacağını ileri sürerek rahatlamaya çalışır. Düzenli namaz kılmayan insanların da “İbadet insanların ahlâken olgunlaşması için emredilmiştir. Ben iyi niyetli ve temiz kalpli bir insan olduğuma göre ibadet yapmasam da olur” bahanesi de aynı süreçle işler.

Dindarlığı basit bir “bil ve uygula” ikilemi boyutunda yaşayan bir insanın çelişkiden kurtulmak için bahaneler üretmesi kolaydır. Belki asıl dindarlık bu bilişsel süreçlerden duygusal dindarlık süreçlerine atlamakla yaşanabilir. Bu safhaya geçmiş bir insan, dine ilişkin bazı bilgilere sahip olmak, bazı sûreleri ve duaları ezberlemek, dinle ilgili aklî açıklamalar yapmaktan daha ileri arayışlara sahiptir. Bugün az da olsa toplumda rastladığımız, evet dindar insan bu dediğimiz kişiler, din ile ilgili bilinen inanılan her ne varsa, ruh dünyasını aydınlatan ve ısıtan kaynaklar olmasını sağlamış ve dinin her türlü kuralına gönülden bağlanmış kimselerdir. Samimi dindarların hiç mi hata yapma ihtimali, günaha düşme durumu söz konusu değildir? Elbette söz konusudur. Bu durumdaki bir insan böyle bir çelişki yaşarsa yoğun bir pişmanlık ve huzursuzluk duyabilir. Bu durum her daim açık olan tevbe kapısından yeniden giriş yapmaya da bir vesile ve yoldur. Günaha ve ihmale dalmadan aynı davranışı bir daha sergilememek en güzel yoldur.

BU YAZIYI BEĞENİN:

Yazar Hakkında

Ali Can

1976 yılında Kayseri’de doğdu. 1994 yılında İstanbul Yedikule Lisesi’nden, 1999 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun oldu. Din Sosyolojisi alanında yüksek lisans diploması olan Ali CAN, eğitim danışmanlığı, yurt müdürlüğü gibi vazifelerde bulundu. Şu anda Aziz Mahmut Hüdayi Vakfı’nda Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapan yazarımız, dergimizin aynı zamanda yayın kurulu ü...

Fikrinizi / Yorumunuzu Bizimle Paylaşın...

Son Manşetler

  • GENÇ Dergi Ocak 2025 Sayısı Çıktı!

  • Bizlere Mescid-i Aksa`nın da Özgürlüğünü Göster Rabbim!

  • GENÇ Dergi Aralık 2024 Sayısı Çıktı!

  • Mü`min Firasetine Her Zamankinden Daha Çok Muhtacız

  • GENÇ Dergi Kasım 2024 Sayısı Çıktı!

  • Kötülüre Karşı Farkındalık Şart

  • GENÇ Dergi Ekim 2024 Sayısı Çıktı!

  • Bazen Etkili Bir Kulüp, Bir Ömrü Işıldatır!

  • GENÇ Dergi Eylül 2024 Sayısı Çıktı!

  • Çiçeği Erkeklere Kaptırdık

  • GENÇ Dergi Ağustos 2024 Sayısı Çıktı!

  • Güzel Olacağım Derken Ucube Hâle Gelmemek Lazım!

  • GENÇ Dergi Temmuz 2024 Sayısı Çıktı!

  • Renkli Propagandanın Ardında Çok Büyük Dramlar Var

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • 11
  • 12
  • 13
  • 14
  • Tümü

Benzer Yazılar

Kalbi Kırıklar Kulübü
Kalbi Kırıklar Kulübü
Kızgın şişler sokuyor ins...
Ortadoğu Senin Babandır
Ortadoğu Senin Babandır
Dünyada her gün dengeleri...
Bir SMS`lik Merhamet
Bir SMS`lik Merhamet
"Ne oluyor size ki, Allah...
Her Şeyi Tenkit Etmek Zorunda mısın?
Her Şeyi Tenkit Etmek Zorunda mısın?
Gençlere, hakikati yalnız...

Genç Dergisi 194. Sayı

POPÜLER YAZILAR

  • Son Eklenen
  • Çok Okunan
  • Haber Merkezi

Bizlere Mescid-i Aksa`nın da Özgürlüğünü Göster Rabbim!

GENÇ Dergi Ocak 2025 Sayısı Çıktı!

GENÇ Dergi Aralık 2024 Sayısı Çıktı!

Mü`min Firasetine Her Zamankinden Daha Çok Muhtacız

Kötülere Karşı Farkındalık Şart

GENÇ Dergi Kasım 2024 Sayısı Çıktı!

GENÇ Dergi EKİM 2024 Sayısı Çıktı!

Genç Dergi Mayıs Sayısı Çıktı! 8431122

Bagamoyo Afrika... 4919025

Kasım Sayımız Çıktı! 3480494

Hangi Filmi Neden İzleyelim? (Özel Çalışma) 1186909

En Güzel Cuma Hediyeleri! 287343

10 Soruda Sen Kimsin? 275552

Leyla ile Mecnun Fuzuli mi? 165991

31.12.2024

GENÇ Dergi Ocak 2025 Sayısı Çıktı!

01.12.2024

GENÇ Dergi Aralık 2024 Sayısı Çıktı!

01.11.2024

GENÇ Dergi Kasım 2024 Sayısı Çıktı!

02.10.2024

GENÇ Dergi EKİM 2024 Sayısı Çıktı!

01.09.2024

GENÇ Dergi Eylül 2024 Sayısı Çıktı!

31.07.2024

GENÇ Dergi Ağustos 2024 Sayısı Çıktı!

20.06.2024

Dertle Yüzleşince Dertler Yüzleşince

Tüm Videolar

Video GENÇ

En Önemli Yetenek: Sunum!
Takip Edin

GENÇ Twitter Akışı

@gencdergi kullanıcısından Tweetler
TÜM FOTOĞRAFLAR

FOTOĞRAF GALERİSİ

  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
TÜM YAZILAR

GENÇ BİLİM

  • Yazmak Üzerine Bir Swot Analiz
    İnsanlığın tekâmül süreci...
  • Adâb-ı Muâşeret Hastalıkları ve Edebî İyilik Hâli
    Âdâb-ı muâşeret hastalıkl...

GENÇ FACEBOOK AKIŞI

Genç Dergi

İLETİŞİM

Reklam
ABONE OL!
Künye
Yazarlar
İletişim

GENÇ'ten

GENÇ'e Yazı Gönder
Yazı Atölyesi
Fotoğraf Atölyesi
Psikolojik Danışman
Ödüllü Test










GENÇ Bilişim © 2006 - 2025 . Tüm Hakları Mahfuzdur.
  • Twitter
  • Facebook
  • RSS