• Reklam
  • Künye
  • İletişim
  • ABONE OL!
  • GENÇ'e Yazı Gönder
  • Atölye Çalışmaları
    • Yazı Atölyesi
    • Fotoğraf Atölyesi
  • Twitter
  • Facebook
  • RSS
Kısa yoldan ABONE olmak

logo

  • DOSYA
  • YAZARLAR
  • GÜNDEM
  • SÖYLEŞİ
  • KÜLTÜR & SANAT
    • Sinema
    • Kitap
    • Gezi
    • Sözlük
  • BİLİM
    • Mikro Alem
    • Makro Alem
    • GENÇ Bilim
  • TEKNOLOJİ
  • KAFALARDAKİ SORULAR
  • ARŞİV
  • ABONE OL!
Anasayfa
  • DOSYA
  • YAZARLAR
  • GÜNDEM
  • SÖYLEŞİ
  • KÜLTÜR & SANAT
    • Sinema
    • Kitap
    • Gezi
    • Sözlük
  • BİLİM
    • Mikro Alem
    • Makro Alem
    • GENÇ Bilim
  • TEKNOLOJİ
  • KAFALARDAKİ SORULAR
  • ARŞİV
  • ABONE OL!
  • Bu Da Geçer Ya Hu
  • Tüm Mutluluklar Yürekte
  • Dünya Yine De Yaşamaya Değer Bir Yer
  • Ecdada Vefa(!)
  • Deliriyor Muyuz Yoksa Işıklar Mı Kısıldı?
  • Bireycilik Tufanı
  • Kendine Merhamet Etmeyi Unutan İnsan
  • Şu 10 Kişinin Cennetlik Olduğunu Duydum
  • GENÇ Dergisi Haziran 2022 Dosyası #1
  • Zarif Bir Nazar
  • İrfan Damarı
  • Kalemin Dilinden Türkistan
  • Cereyan
  • Sevdiklerimize Geç Kalmayalım
  • GENÇ Dergi Haziran Sayısı Çıktı
  • Pilav + Mesnevi = Viyana Kapıları
  • Tesettür Kadının İhtişamıdır
  • Süreli Gençliği Sürekliliğe Taşımak
  • ANASAYFA
  • Genç Haber Merkezi
  • Masallar Şehrinde Kâbus Görmek: Bağdat

Masallar Şehrinde Kâbus Görmek: Bağdat

09.09.2019 10:30
Genç Haber Merkezi
5360
Burakhan Doğan

Günler geçtikçe geçmişe, çocukluğuma olan özlemimin iyiden iyiye arttığı şu günlerde, bir çocuk kanalında kız kardeşimin izlediği çizgi filmle işin rengi epey bir değişti ve hayatı sorgulamaya başladım. Çizgi film, Binbir Gece Masalları’nda anlatılan Aladdin ve Sihirli Lambası’nı konu almıştı. Hikâyenin gidişatını bilirsiniz, şehrin haylaz genci Alaaddin bir lamba bulur, tesadüfen lambayı okşar ve içinden çıkan cin Alaaddin’e üç dilek hakkı olduğunu söyler, akabinde de olaylar gelişir. Benim hayatı sorgulamaya başlamam ise günümüzden yaklaşık 1200 yıl öncesinin Bağdat’ındaki renkli ve şen şakrak hayat ile şehrin günümüzdeki durumunu kıyas etmem ile oldu.

Bağdat, tarih sahnesine Babil, Medain gibi antik şehirlerin yakınında kurulan küçük bir belde olarak girdi. Dicle ve Fırat nehirlerinin ortasındaki bereketli topraklarda yer alan şehir İslamiyet öncesi dönemde Sasanilerin hâkimiyetindeki ufak ticaret beldesi olarak kalmaya devam etti. Hicri 13. yılda Hz. Ömer’in komutanlarından Müsennâ bin Hârise, şehri fethettiğinde Bağdat’ın ne kadar büyük bir potansiyele sahip olduğunu bilmiyordu. İranlı tüccarların her sene panayırlar düzenlediği şehir, dört halife döneminde daha çok ticaret şehri olarak gelişmesini sürdürdü. Emeviler devrinde bölgedeki konumundaki dolayı önemli bir askeri üs haline getirildi. Şehrin masallara mekân olacak hale gelmesi için İkinci Abbasi halifesi Mansur’un Bağdat’ı kendine başkent seçmesini beklemek gerekecekti. Mansur 762 yılında, ilk olarak şehri imar ve inşa etme hareketlerine başladı. Adını da Kuran`daki “barış yurdu veya cennet” anlamına gelen “Dar`us Selam” isminden esinlenerek “Medinetu`s Selam” koydu. İslam dünyasının dört bir yanından gelen mimar ve işçilere şehrin etrafını saran surları inşa ettirdi. Şehrin içine Dicle nehrinden kanallar yaptırdı. Bağdat adeta masallara layık bir şehir oluyordu. Harun Reşid döneminde de bu gelişmeler sürdü ve bilim merkezi haline geldi ta ki Harun Reşid’in ölümüyle taht kavgaları başlayana dek.

Harun Reşid’in oğlu Memun günümüz üniversitelerinin ilk temellerini atarak Beyt’ül Hikme medreselerini kurdurdu. Harezmî, Kindî gibi âlimler bu medreseden mezun oldu. Ardından el-Kaim döneminde ise halifenin çağrısıyla Büyük Selçuklu sultanı Tuğrul Bey 15 Aralık 1055`te şehri alarak Bağdat`ta Türk egemenliğini başlattı. Beytü’ül Hikme’den sonra 1227 yılında Muntasır tarafından ilk İslam üniversitesi kuruldu. Eğitim kalitesindeki artış, bilimin ilerlemesine, bilim de İslam’ın Altın Çağı’nın yaşanması neticesine ulaşacak zemini hazırladı.

Olan onca güzel şeye rağmen 1238 yılında Moğol felaketi bu şehre de uğrayacak, medreselerin onca yılda biriktirdiği birikimin Dicle nehrine dökülmesine sebep olacaktı. Ardından Timur şehre çok güzel bir şekilde(!) gelecek, şehri fethedecekti. Şehri fethetmekten çok zulmetmekle uğraşan Timur, askerlerinin her birinden yanına gelirken birer kelleyle gelmesini isteyecek, toplattığı 800.000 insan kellesiyle kuleler yaptıracak ve bu kulelerin karşısına geçip şu cümleleri söyleyecekti “Selam olsun size, ey şehitler topluluğu! Sizin şehadet mertebesine ulaşmanıza biz sebep olduk, bunun için kıyamet günü bize şefaat etmeyi sakın unutmayın.”

Onca inşa ve ihya hareketinin ardından gelen yıkım felaketi Bağdat’ın feleğini şaşırtmıştı.  Şehir, Safeviler’in eline geçtiğinde bir nebze nefes alabilme ümidiyle ufuklara bakarken, Şii Şah İsmail’in Sunnî olan her şeyi yakıp yıkmasıyla, şehir iyice çöktü. Hastalığının ilacı Osmanlı’ydı. Kanuni Sultan Süleyman 1534`te Irakeyn Seferi sonucunda Bağdat`ı Safevilerden aldı. I. Dünya Harbi’ne kadar emin ellerdeydi kadim şehir. 1917 yılında İngilizler tarafından şehir işgal edilince elimizden kayıverdi Bağdat. 2003 yılında da Amerika’nın işgaliyle de günümüzdeki haline, harabeye dönüştü.

Bağdat’ın masallar şehrinden tabiri caizse kâbuslar şehrine dönüşümünü okuduk. Kâbuslar şehri diyorum çünkü geçmişe nazaran bir kıyas yaptığımda benim içim kararıyor. Ve buna rağmen zaman akıp giderken bir şeyler yapmıyoruz. Zamanın su gibi akıp gittiği konusunda hepimiz hemfikiriz ancak zaman akıp giderken elimizdeki tomurcukları da kaybetmemiz ve elimizden bir şeylerin gelmemesi veya çeşitli bahanelerle bunu geçiştirmemiz hususu bir hayli üzücü. Dünya coğrafyasına İslam güneşinin yayılışını araştırdığım ve sizlerle de paylaştığım bir dönemde böyle bir çizgi filmle karşılaşmam pek bir manidar oldu benim için.

İslam tarihinde özellikle Osmanlı dönemiyle daha fazla haşır neşir olmamızın, aslında esas güzelliği kaçırmamıza sebep olduğu kanaatine vardım. Farabi, İbn-i Sina, Ömer b. Hayyam gibi daha nice âlimin yetiştiği, Osmanlı veya Endülüs gibi yüce imparatorlukların yeşermesine vesile olan zeminden bihaber olduğumu, en azından bilgi ve fikir bakımından o dönemle ilgili malumatımın yetersiz olduğunu fark ettim. Bir toprağın bileşenlerini bilmeden, ona hangi tohumu ekmenin daha doğru olacağını bilemeyiz. Devamlı yağmur yağan bir yere, Karadeniz’e buğday ekemeyiz örneğin. Aynı şekilde Necip Fazıl “Tohum Saç!” dedi diye her gördüğümüz yere tohum saçmaya da kalkışmamalıyız. Yani demek istediğim şu; yeniden bir Osmanlı İmparatorluğu kurmak istiyorsak onun kurulmasına vesile olan zemini ve o zeminin felsefesini iyi bilmeliyiz.

Bağdat gibi, Semerkant gibi ilmin ve irfanın bir akarsu gibi fışkırdığı şehirler olmadan, bu şehirleri kurmadan, imparatorluk kurma şerefine nail olamayız. Tarık b. Ziyad Endülüs’e gittiğinde nasıl gemilerini yaktırdıysa veya Selahaddin Eyyubi Kudüs olmadan nasıl gülmediyse, hali hazırda iplerin ucu bizim elimizdeyken, bizim de gemileri yakmamız, bizim de gülmememiz, en azından her gülüşümüzde dünyanın farklı coğrafyalarında zalimlerin zulmüne uğrayan insanların farkında olarak hamd içinde tefekkür ederek bu kör düğüme çözüm bulmamız gerekir diye düşünüyorum. Yazımı da Ölü Ozanlar Derneği filminden bir alıntıyla bitirmek istiyorum. “Vakit varken tomurcukları topla. Zaman hala uçup gidiyor ve bugün gülümseyen bu çiçek, yarın ölüyor olabilir...”

BU YAZIYI BEĞENİN:

Yazar Hakkında

Burakhan Doğan

1999 yılının sıcak bir yaz akşamında Karaman’da dünyaya geldi. “Benim İstanbul’da bankalarım, şirketlerim var” diyerek babasının sabrını zorladığı çocukluk zamanlarında hayalindeki şehirde, İstanbul’da okula başlayacağını bilmiyordu. Okuma-yazmayı öğrendiğinde, okuyup yazmayı fazla sevmiş olacak ki bunu hayatının sonuna kadar yapmayı kendine düstur edindi. Haydarpaşa Lisesi’nden mezun olduktan sonra kendini Bursa’da makin...

Fikrinizi / Yorumunuzu Bizimle Paylaşın...

Son Manşetler

  • Bu Da Geçer Ya Hu

  • Tüm Mutluluklar Yürekte

  • Dünya Yine De Yaşamaya Değer Bir Yer

  • Ecdada Vefa(!)

  • Deliriyor Muyuz Yoksa Işıklar Mı Kısıldı?

  • Bireycilik Tufanı

  • Kendine Merhamet Etmeyi Unutan İnsan

  • Şu 10 Kişinin Cennetlik Olduğunu Duydum

  • GENÇ Dergisi Haziran 2022 Dosyası #1

  • Zarif Bir Nazar

  • İrfan Damarı

  • Kalemin Dilinden Türkistan

  • Cereyan

  • Sevdiklerimize Geç Kalmayalım

  • GENÇ Dergi Haziran Sayısı Çıktı

  • Pilav + Mesnevi = Viyana Kapıları

  • Tesettür Kadının İhtişamıdır

  • Süreli Gençliği Sürekliliğe Taşımak

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • 11
  • 12
  • 13
  • 14
  • 15
  • 16
  • 17
  • 18
  • Tümü

Benzer Yazılar

Bu Da Geçer Ya Hu
Bu Da Geçer Ya Hu
"Her dervişe zaman zaman ...
Tüm Mutluluklar Yürekte
Tüm Mutluluklar Yürekte
Canlarıyla, mallarıyla, a...
Dünya Yine De Yaşamaya Değer Bir Yer
Dünya Yine De Yaşamaya Değer Bir Yer
Yaşadığım olay karşısında...
Ecdada Vefa(!)
Ecdada Vefa(!)
İnce düşünen incinir, dem...

Genç Dergisi 189. Sayı

POPÜLER YAZILAR

  • Son Eklenen
  • Çok Okunan
  • Haber Merkezi

Bu Da Geçer Ya Hu

Tüm Mutluluklar Yürekte

Dünya Yine De Yaşamaya Değer Bir Yer

Ecdada Vefa(!)

Deliriyor Muyuz Yoksa Işıklar Mı Kısıldı?

Bireycilik Tufanı

Kendine Merhamet Etmeyi Unutan İnsan

Genç Dergi Mayıs Sayısı Çıktı! 8020830

Bagamoyo Afrika... 4913083

Kasım Sayımız Çıktı! 3347119

Hangi Filmi Neden İzleyelim? (Özel Çalışma) 1161736

En Güzel Cuma Hediyeleri! 281202

10 Soruda Sen Kimsin? 260663

Leyla ile Mecnun Fuzuli mi? 161542

23.06.2022

Bu Da Geçer Ya Hu

23.06.2022

Tüm Mutluluklar Yürekte

23.06.2022

Dünya Yine De Yaşamaya Değer Bir Yer

23.06.2022

Ecdada Vefa(!)

23.06.2022

Deliriyor Muyuz Yoksa Işıklar Mı Kısıldı?

22.06.2022

Bireycilik Tufanı

22.06.2022

Kendine Merhamet Etmeyi Unutan İnsan

Tüm Videolar

Video GENÇ

En Önemli Yetenek: Sunum!
Takip Edin

GENÇ Twitter Akışı

@gencdergi kullanıcısından Tweetler
TÜM FOTOĞRAFLAR

FOTOĞRAF GALERİSİ

  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
TÜM YAZILAR

GENÇ BİLİM

  • Yazmak Üzerine Bir Swot Analiz
    İnsanlığın tekâmül süreci...
  • Adâb-ı Muâşeret Hastalıkları ve Edebî İyilik Hâli
    Âdâb-ı muâşeret hastalıkl...

GENÇ FACEBOOK AKIŞI

Genç Dergi

İLETİŞİM

Reklam
ABONE OL!
Künye
Yazarlar
İletişim

GENÇ'ten

GENÇ'e Yazı Gönder
Yazı Atölyesi
Fotoğraf Atölyesi
Psikolojik Danışman
Ödüllü Test










GENÇ Bilişim © 2006 - 2022 . Tüm Hakları Mahfuzdur.
  • Twitter
  • Facebook
  • RSS