
Teknoloji hayatımızın her alanını “akıllandırdığı” gibi evlerimizi de artık akıllandırıyor. Ülkemizde pek yaygın olmasa da dünyada birçok ev gittikçe akıllanıyor. Isıtma sistemleri, güvenlik sistemleri, beyaz eşyalar, aydınlatmalar gibi evlerin temel bileşenleri artık akıllı bir sistemin parçaları olmuş durumdalar. Odanızın lambasının rengini ve şiddetini ayarlayabileceğiniz gibi soğuk bir kış gününde evinize varmadan daha yoldayken ısıtma sisteminizi ayarlayabilir ve eve vardığınızda sımsıcak karşılanabilirsiniz.
Ancak evlerin akıllanmasında büyük paya sahip ev asistanları (Google Home, Alexa ve Siri gibi) ve internete bağlı diğer cihazlar büyük miktarda kişisel veri (ses, konum verileri, ev bilgileri ve tüm etkileşimlerin günlükleri dahil) toplarlar. Neyin toplandığı, nasıl saklandığı ve ne için kullanılacağı konusunda sınırlı kontrole sahip olduğumuzdan, gizlilik ve güvenliği önemseyenlere akıllı ev ürünleri önermek hiç de kolay değildir.
Yine de eğer evinizi biraz akıllandırmayı düşünüyorsanız dijital gizliliğinizi ve güvenliğinizi sağlamak için bazı önlemler alabilirsiniz:
Marka/Model Belirtmeden Cihazları Yeniden Adlandırın
Evinize aldığınız akıllı bir cihazınızın adı, hangi marka veya model olduğunu gösteriyorsa kötü niyetli bir kişinin belirli bir cihazı hedef alabilmesini kolaylaştıracaktır. Örneğin “Nest Cam”, “Yale Lock YRD 256” veya “Hive Thermostat” gibi isimlerden kaçının. Aygıtın varsayılan adını değiştirmek genellikle kolaydır, ayarlarını kurcalayarak yapabilirsiniz.
Kullanılmadığında Mikrofonu ve Kamerayı Devre Dışı Bırakın
Akıllı hoparlörler ve diğer ses kontrollü cihazlar sesleri bir sunucuda depolar ve bazen konuşma algılamayı iyileştirmek için üretici firma tarafından izlenir. Yanlışlıkla söylediğiniz hassas veya kişisel veriler böylece ifşa edilebilir. Hedefli bir saldırı kötü niyetli birisinin mikrofonun/kameranın kontrolünü ele geçirmesine de izin verebilir, bu nedenle kullanılmadığında devre dışı bırakmakta fayda var.
Hangi Verilerin Toplandığını, Saklandığını ve İletildiğini Anlayın
Herhangi bir akıllı ev cihazı satın almadan önce biraz araştırma yapın ve hangi verilerin toplandığını, nasıl saklandığını/kullanıldığını anladığınızdan ve bu konuda rahat olduğunuzdan emin olun. Üçüncü şahıslarla veri paylaşan cihazlar satın almayın.
Gizlilik Ayarlarını Denetleyin
Akıllı cihazınızı kurduktan sonra uygulamadaki ayarlara gidin ve gizlilik altında en katı seçeneklerin seçildiğinden emin olun. Genellikle varsayılan olarak veriler toplanmaktadır.
Aygıt Yazılımını Güncel Tutun
Akıllı cihazlardaki yazılımın güncel olduğundan ve yazılım yamalarının uygulandığından emin olun. Çoğu akıllı ev uygulaması yeni bir aygıt yazılımı sürümü mevcut olduğunda sizi bilgilendirir, bu nedenle tüm yapmanız gereken kabul edin ve yükleyin.
Ağınızı Koruyun
Birçok akıllı ev cihazında WiFi bağlantısına bağlı olan herkes cihaz içeriğini (kamera görüntüleri veya hareket istatistikleri gibi) görüntüleyebilir. Bu nedenle WiFi ve ev ağlarınızın güçlü bir parola ile korunduğundan emin olun.
Giyilebilir Cihazlara Karşı Dikkatli Olun
Giyilebilir akıllı cihazlar, şirketlerin her zamankinden daha fazla veri kaydetmesine olanak tanır. Tam olarak nerede olduğunuzu ve herhangi bir zamanda ne yaptığınızı bilmek için her hareketinizi takip edebilirler. Ne yazık ki tüketici olarak bu verilerle ne yapılacağı üzerinde hiçbir kontrole sahip değiliz. O yüzden giyilebilir cihazlara (akıllı bileklikler ve saatler dahil) temkinli yaklaşmakta ve bilinçli olmakta fayda var.
Evinizin Kritik Altyapısını İnternete Bağlamayın
Akıllı termostat, hırsız alarmı, duman dedektörü gibi cihazlar kullanışlı görünse de tasarımları gereği bu cihazlara uzaktan erişilebilir. Yani kötü niyetli bir bilgisayar korsanı tüm evinizin kontrolünü ele geçirebilir. Ola ki birden fazla cihazı ele geçirirse yapacağı etkiler çok ciddi olabilir. Bu sebeple kritik altyapıları destekleyen akıllı cihazlarınızı mümkünse internete bağlamayın.
Riskleri Değerlendirin
Tüm verilerinizi göz önünde bulundurarak riskleri değerlendirin. Örneğin kimin verilerinin toplandığına dikkat edin. Hangi cihazların ne zaman çalışabileceğini yönetmek de iyi bir çözüm olabilir. (Evdeyken kameraları kapatmak veya günün belirli saatlerinde belirli cihazlar için interneti devre dışı bırakmak gibi…)
Umarım bu paylaştığım öneriler akıllı evlerinizde güvenliğinizi artırma ve gizliliğinizi koruma konusunda dijital yaşamınıza katkı sağlar, faydalı olması ümidiyle…