08.12.2019 23:52

Bilişim / Net

5519

Akımlara Kapılmayın Demiştik! #AgeChallenge

Genç Dergimizin Şubat 2019 sayısında #10YearChallange etiketiyle herkesin çılgınca 10 yıl önceki ve şimdiki fotoğraflarını paylaştığı bir akımdan bahsetmiş ve uyarmıştık: Akımlara Kapılıp Çarpılmayın! (Bkz: genc.in/s8B) Ancak sosyal medya oldukça hareketli ve insanları yönlendirmek için biçilmiş kaftan adeta. Son günlerde sıkça karşımıza çıkan şişe kapağını değişik hareketlerle (döner tekmeyle, bastonla, kepçeyle vs.) açarak ağır çekimde kayda alıp paylaşmak olan #BottleCapChallenge akımının ardından yeni bir akım da FaceApp uygulaması sayesinde doğdu. Yaşlandırma akımı #AgeChallenge!

FaceApp uzun zamandır kullanımda olan ve fotoğrafınızı yükleyerek yüz hatlarınıza çeşitli efektler verebildiğiniz bir uygulama. Saç rengi, sakal tipi, genç, çocuk, yaşlı, cinsiyet değiştirme gibi yüzünüzü halden hale sokabilen bir uygulama. Örneğin gür saçlarınızı tamamen kestirdiğiniz takdirde nasıl görüneceğinizi uygulama ile tahmin edebilirsiniz. Bu özelliklerden son günlerde revaçta olanı yaşlandırma özelliği ise bundan yıllar sonra yüzünüzün ve saçlarınızın nasıl bir görünüme kavuşabileceğini hesaplayarak karşınıza yaşlı bir “sen” çıkartıyor.

FaceApp uygulamasının ünlüler arasında da bir çılgınlığa dönüşmesi çok daha fazla insanın uygulamayı merak edip kullanmasına sebep oldu. #10YearChallange akımının oluşturabileceği riskler olduğu gibi FaceApp için de geçerli. Zira yaşlandırmayı nasıl yaptığı malum: Yapay Zeka! FaceApp algoritması yüklediğiniz her fotoğrafı kendi sunucularına yükleyerek yapay zeka algoritması ile işliyor ve daha önceden yüklenmiş fotoğraflardan aldığı örneklerle sizin yüzünüzü yeniden şekillendiriyor. Anlaşılır olması adına şöyle örnekleyelim: Siz genç iseniz yaşlı birisi fotoğraf yüklediğinde sizin ve diğer genç insanların yüz hatlarını ve özelliklerini kullanarak o yaşlı insanın yüzüne işliyor ve onu gençleştiriyor. Eğer siz fotoğrafınızı yükleyerek yaşlandırmak isterseniz da yaşlı insanların yüz hatlarını ve özelliklerini kullanarak sizin yüzünüze işleyerek sizi yaşlandırıyor! Yaşlılık, gençlik, saç-sakal bir yana, ürkütücü olan diğer özelliği ise cinsiyet değiştirme. Erkek olsaydım nasıl görünürdüm veya kadın olsaydım nasıl görünürdüm sorusuna uygulama ürkütücü derece güzel cevap veriyor!

Uygulamanın kullanıcı sözleşmesi ise çok daha korkunç. Özetle “Kişisel içeriğiniz ile ilişkili olan Kişisel içeriğinizi kullanmak, kopyalamak, değiştirmek, adapte etmek, yayınlamak, çevirmek, türemiş çalışmalar yapmak, dağıtmak, kamuya yayınlamak gibi konularda sürekli, geri çevrilemez, özel olmayan, telifsiz, dünya çapında, tamamen ücretli, transfer edilebilir ve alt lisanslanabilir lisans verirsiniz.” Bu şu demek: Yüklediğiniz fotoğraf artık sizin değil. FaceApp o fotoğrafı isterse parayla bir reklam şirketine satar, isterse sağda solda paylaşır, isterse kendi uygulamasının reklamlarında kullanabilir, her ne isterse onu yapabilir çünkü uygulamayı kullanarak yüklediğiniz fotoğrafın bütün haklarını FaceApp’e verirsiniz.

Eğer fotoğrafınızın sizin olmasını istiyorsanız bu uygulamaya veya buna benzer uygulamalara yüklememelisiniz. Tamam kabul ediyoruz, oldukça eğlenceli olabilir. Aile üyelerinin veya arkadaşlarınızın fotoğraflarını hâlden hâle girmiş şekilde görmek sizi kahkahalara boğabilir ancak dijital ortamda yüklediğiniz herhangi bir içeriğin bir daha eskisi gibi size ait olamayacağını unutmayın. Zira dijital ortam hızlıca kopyalanabilir, indirilebilir ve paylaşılabilir bir ortam. Bilinçli ve etkili kullanmadıktan sonra muhakkak pişmanlık getirir. Yarın pişman olmamak için bugün fotoğrafınızı yaşlandırmadan önce iki kez düşünün.

Not: FaceApp Rus menşeili bir uygulama ve ABD Senatörü Charles Schumer 17 Temmuz’da FBI’dan uygulama hakkında soruşturma açılması talebinde bulundu.