16.07.2019 01:25

Bilişim / Net

2028

Sosyal medya son birkaç yıldır hızlı değişen suni gündemlerle dolup taşıyor. Bugün dünya çapında gündem olan bir mesele tabiri caizse 2 günde tüketiliyor. Toplumsal ve siyasi gündemler bir yana bir anda beliren meydan okumalar, ilginç ve akıl almaz çeşitli akımlar sosyal medyada sürekli bir akış meydana getiriyorlar. 2019 yılı ise daha en başından yeni bir akımla merhaba dedi: #10YearChallange

Eğer sıkı bir sosyal medya kullanıcısı iseniz bir anda haber akışlarınızda #10YearChallange etiketiyle paylaşılan fotoğraflara rastlamış olabilirsiniz. Kullanıcılar 2009 ve 2019 yıllarında nasıl göründüklerini yan yana profillerinde paylaşarak 10 yıllık değişimi dünyaya ilan ediyorlar.

Geçmiş 10 seneyi iki fotoğrafı yan yana koyarak yad etmek bir yana, #10YearChallange akımı fotoğraf paylaşmaktan çok daha ötesini getirdi. Çevresel değişimlere dikkat etmek isteyen kuruluşlar bu akımdan istifade ederek dünyanın değişimine dikkat etmeye çalıştılar. Ürünlerini pazarlamak isteyen markalar 10 yıllık değişimlerini paylaştılar. Hatta iş öyle ilginç yerlere geldi ki sosyal ve siyasi mevzular dahi bu akımdan nasibini aldı.

Ancak dijital dünyada hiçbir şey masum değil. Basit ve sıradan gözüken şeylerden “değer” elde etmek teknoloji şirketlerinin en sevdiği iş diyebiliriz. Wired Dergisi’nden Kate O’Neil #10YearChallange akımına farklı bir açıdan bakarak soruyor: Paylaşılan fotoğraflar yaşlanma dolayısıyla yaşanan değişimleri analiz etmek için kullanılırsa?

Soru çok net ve makul. Facebook bu soruyu reddederek böyle bir amaçlarının olmadığını açıklasa da bitmek bilmeyen skandalların ardından Facebook’a güvenebilmek çok zor. Ayrıca Facebook doğrudan yüz tanıma analizi yapmasa bile, bu alanda araştırmalar yapan şirketler hiç zahmet çekmeden #10YearChallange etiketini kullanarak milyonlarca insanın yüz yapısındaki değişimleri analiz etmek için paylaşılan fotoğrafları kullanacak. Daha sonra da analiz sonuçlarını da Facebook’a, hükümetlere veya isteyen herhangi birine satmalarının önünde bir engel var mı? Çıkıp da diyemezsiniz ki “siz benim fotoğrafımdan analiz yapıp bazı veriler çıkarmışsınız ve satmışsınız, payımı verin!”

Sosyal medyanın gelip geçici gündemlerine dahil olmadan iki kere düşünmek lazım. Her akıma kapılmayın, aman dikkat. Zira size ait verilerle başkalarının neler yapabileceğini tahmin bile edemezsiniz…