İlkokulda bize öğretildiği gibi bilgisayar, bir iletişim aracıdır. Ancak internet, iletişimden daha fazlasını sunar: Etkileşim. İnternetteki bir oluşumun, bir hareketin ulaşabileceği insan sayısı çok fazladır. Doğal olarak, sonuçları çok daha etkilidir. Öyle ki, yakın dönemde Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da meydana gelen isyan hareketlerinde insanların birlikte hareket etmesini sağlayan en önemli unsur internetti.
İnternetin bu etkileşim gücünü sağlayan başlıca unsurlar: Sosyal medya, forumlar ve sözlüklerdir. Sözlükler; sosyal medya siteleri ve forumlara nazaran daha kitlesel etkileşimlerin gerçekleştiği ortamlardır. Sözlükte yazılanlar, herkesin gözü önündedir ve herkes aynı düzeyde cevap hakkına sahiptir.
Sözlüklerin bu devasa etkileşim gücü, insanların fikirlerinin onaylanma ihtiyacını gidermek için eşsiz bir kaynak. Bu kaynağın da kullanılış amacına göre kişiye dönük olumlu veya olumsuz sonuçları da var tabiki. Kişinin kendisini geliştirmesi de mümkün, söylemleriyle narsisizmin kurbanı olması da.
İnternet kullanıp da, sözlüklere rastlamayan yoktur. Çünkü, sözlükler internet aramalarında ilk sonuçlarda sıkça görülebiliyor. Bunun sebebi de, arama motorlarının sonuçları derecelendirirken en çok dikkat ettiği kıstas olan özgünlüğe sahip olmaları. Herkesin kendi yorumlarından oluşan bir sistemin özgünlüğünden şüphe edilemez.
SÖZLÜKLERİN KISA TARİHİ
1999’dan bu yana internetin bir parçası olan sözlükler, 2005’teki asıl sıçramasından sonra bambaşka bir konuma gelmiştir. İnsanlar; düşüncelerini editoryal bir süzgeçten geçmeden duyurabilir, anlık olarak birçok gelişmeden haberdar olabilir ve hepsinden önemlisi herkes gibi kendi yorumlarını yapabilir hale gelmişti.
Kullanıcılar görüşlerini dile getirdikçe, fikirlerini geliştirdikçe sözlüklere daha da bağlandılar. Sözlüklerin takipçileri giderek arttı ve bu da çeşitli kuralları ve sınırlamaları beraberinde getirdi. Yazar olabilmek için onay beklemekten bezmiş kullanıcı güruhuyla birlikte sözlüklerin alternatifleri de arttı.
SÖZLÜKLERDE AHLAKİ YOZLAŞMA
Başlangıçta insanların fikirlerini aktarmak için kullandıkları sözlükler, sonraları hakaret yuvaları hâline geldi. Biri ikisi değil, sözlüklerin büyük bir çoğunluğunda yöneticiler bunları görmezden geldi. Şu anki duruma bakıldığında her başlıkta küfürle, hakaretle karşılaşmak mümkün. Daha da kötüsü bu insanlar artık rahatça dine ve kültürel değerlere dil uzatmaya başladılar. Sözlükleri takip eden genç beyinlerin hepsini bu safsataları okur hale getirdiler.
Küfürlü konuşmayı meziyet addeden ve küfretmeyince dışlanacağını zanneden topluluklar çıktı ortaya. Çeşitli eylemler düzenleyip, haklı taraf gibi yansıtıldılar ve medyadan destek aldılar. Şimdiyse sosyal ağların her köşesinde küfrü komediden sayan bu bulanık zihinlilere özenip onlar gibi konuşan, her cümlenin sonuna küfür ekleyen çocuklar var.
TAKİP ETMEYE DEĞER SÖZLÜKLER
Tüm bu sözlük kirliliğinin yanı sıra, moderasyon işlemleri titizlikle yapılan, halen okunabilir nitelikte olan sözlükler mevcut.
Dertli Sözlük, dergimizdeki dertli büyüklerimiz tarafından Nisan 2010’da oluşturulmuş bir sözlük. Bizim dergimizin diye söylemiyorum, çok nezih yazarlara sahip bir sözlük :) 250’ye yakın aktif yazarla 382712 tanıma ulaşabilme başarısı göstermiştir. İnşallah daha çok başarılarını görmek nasip olur.
İHL Sözlük, 28 Şubat döneminde ezilenlerin sembolü olmayı hedefleyerek bu yola çıkmıştı. 2009’da kurulmasına rağmen en popüler sözlükler arasına adını yazdıran İHL Sözlük, kutsala saygı duyarak bu işlerin yapılabileceğini gösterdi. Sözlüğün ismi yanıltıcı olmasın, sözlükte sadece İHL mezunları yok. Her kesimden yazar fikrini ahlak çerçevesi içerisinde dile getirebiliyor.
Mürteci sözlük, tam anlamıyla bir tepki diyebiliriz. “Her şey aslına rücû eder” sloganıyla 2009’da kurulan sözlük, 520’si aktif olmak üzere 1361 yazara sahip. Sözlükte en dikkat çekici özelliklerden biri ise diğer sözlüklerin aksine, başlıkların bulunduğu frame’in sağ tarafta olması.
Descartes’in “Cogito, ergo sum”(Düşünüyorum, o halde varım) sözünden ilham alınarak kurulan Cogito Sözlük, sanal alemde henüz çok yeni olmasına rağmen hızla büyüyen sözlüklerden. Bunun sebebi, farklı görüşlere sahip birçok yazarı bünyesinde barındırması ve moderatörlerinin çok iyi çalışması. Birçok farklı sözlükten 300 kadar deneyimli yazarı bir araya toplayarak yola çıkan sözlük, kaliteli içeriğiyle yerini sağlama almayı başarmış.