10.03.2018 13:33

Yazı Atölyesi

5854

Geçen ay evvelce basılmış bazı kitaplarımın yeni baskı süreçleriyle meşgul olurken, epeyce zaman önce bir yazar adayına yazmış olduğum tavsiyeler de elime geçti. ‘Yazı Atölyesi’nde paylaşmaya değer diye düşündüğüm için, burada da paylaşmak istedim. Böyle düşünmekle, umarım isabet etmişimdir. Edememişsem, affola…

* Asla ‘yazar’ olmamalıyız; ‘okuryazar’ olmalıyız. Onun için de, gündelik hayatımızda kendimize, kâinata, Kur’ân’a ayıracağımız ciddi zamanlar hazırlamalıyız. Bizi geliştirmeyen, bilakis bizdekini yiyip bitiren ilişkiler yerine; bizi geliştiren ve besleyen ilişkileri tercih etmeliyiz.

* Duruluk asıl olsun; güzelliği sadelikte ara. Su gibi olmayı ve su gibi yazmayı meslek edin. Sudan, yeri geldiğinde şerbet de, ayran da yapılıyor; ama ayrandan su, şerbetten su yapmak mümkün değil. Onun için, durduğumuz asıl yer hakikatin su gibi duru ifadesi olsun. Ancak mânâ istediğinde ve mânânın ifadesine münasip düştüğünde o aslolan su şerbet gibi renk ve tat alsın.

* Aslolan mânâdır ve asıl marifet bir yazıdaki ‘anlamdizimi’dir, düşüncelerin sistemli bir şekilde, okuyana asla “bu da nereden çıktı şimdi?” dedirtmeden, âhenkle, intizamla birbiri ardınca akmasıdır-‘sözdizimi’ değil... Sözdizimine dayanarak yapılan bir üretim, iyi bir üretim değildir. Bizler, ‘anlamdizimi’ üzere yürüme; sözdizimini anlamdiziminin yerine ikame etmeyip, ancak gerektiği yerde bir yardımcı malzeme olarak onu kullanma durumundayız. Sözdizimiyle yetinen; kelime oyunlarına, imgelere ve çağrışımlara dayalı yazılar seni aldatmasın.

* ‘Öğrenici’ olmayı ‘öğretici’ üslubuna, ‘keşfedici’ olmayı ‘aktarıcı’ olmaya tercih etmelisin.

* ‘Ürettiği’nden fazlasını ‘tüketen,’ ‘düşündüğü’nden fazlasını ‘yazan’ biri olmamalıyız.

* “Kaç sayfa yazdım?” değil; “Yazdığım hakikat mı?” “Kaç sayfa okudum?” değil; “ne okudum?”

* Yazı yazmak için boş vakit aramaya gerek yok; yazar, elindeki ‘dolu’ zamanların içinden yazmaya zaman bulabilmeli!

* Yunus Emre’nin şair olmak gibi bir derdi yoktu. Ama derdi vardı... Anlatacak derdi olup bunu anlatacağı bir dili henüz bulamamak acı veriyor. İnsan bunu dert edindiğinde ise, hitap çiçekleri açıyor.

* Öyle yazmalısın ki, hem doğru anlaşılacaksın, hem de yanlış anlaşılmayacaksın.

* Söylediğiniz hakikat değilse veya hazmedilmemiş ise, sözlerinizi süsleme ihtiyacı hissedersiniz.

* Söz yalınlığı içinde güzeldir. Gereksiz süsleme, sözün güzelliğini bozar.

* Yazarın kelimelerle kedinin fareyle oynadığı gibi oynaması, yazarla okuyucu arasındaki düşünce ve duygu paylaşımını zorlaştırıyor.

* ‘Teveccühe teveccüh’ yükünden kurtulmalı. “Meziyetin varsa hafâ turâbında kalsın; tâ neşv ü nema bulsun” ölçüsü kararlılıkla irade ve icra olunmalı. Hafâ turâbında, yani gizlilik toprağında kalmayan, kendisini insanların teveccühüne teslim eden meziyetler neşv ü nema bulamıyor; bilakis, solmaya ve erimeye yüz tutuyor.

* Bil ki, verecek olduklarının sayısı, alacak olduklarından her zaman fazla olacaktır. Yetişmesine vesile oldukların, yetişmene vesile olanları kat kat aşacaktır. Yani, hayat boyu, ‘yeterince anlaşılamayacak’sın; ama seni yanlış anlayanlar olduğu kadar, seni ‘yeterince anlayamadıkları’nı fark edenler de olacak. Derim ki; bu ikincilerle yürümeyi hiç terk etme, birincileri de fazla kendine dert etme. Tokum diyeni sen mi doyuracaksın? Açlığını fark etmeyene sen nasıl yedirebilirsin? Sen, açım diye sana geleni doyurabiliyor musun; buna bakmalısın. Evet, cevabını verebiliyorsan, hâzâ min fadli Rabbî!