11.02.2018 17:44

Dosya

1006

Modern ötekileştirme kendine tehdit olarak gördüğünü yabancılaştırıyor, hedef gösteriyor, düşmana dönüştürüyor  ve nihayet  yok ediyor. Yeniden tırmanışa geçen şovenizmi dosyamızda enine boyuna inceledik.

Şovenizm Nedir?

Tarihi bilgilerin sunduğu verilere göre şovenizmin ortaya çıkışı şu şekilde hikâye edilir. Napolyon ordusunda bulunan Nicolas Chauvin adlı bir asker vardır. Chauvin, on yedi defa ölümden döndüğü halde savaşmaktan vazgeçmemiş, vatanına milletine aşırı derecede bağlı olduğunu göstermiştir. Olay bu olsa da “şovenizm”in kavram olarak doğuşu esasında bir tiyatro oyunu ile olmuştur. 1831 yılında sahnelenen “La Cocarde Tricolore” adındaki komedide “Chauvin” bir figür olarak “şovenizm” ise bir terim olarak ilk defa kullanılmıştır.

Şovenizmin anlamı için Türk Dil Kurumuna baktığımızda “Kendi ulusunu öne çıkararak değişik ırk ve uluslar arasında düşmanlık yaratmayı amaçlayan ve bu yolda kışkırtmada bulunan aşırı akım” tanımı ile karşılaşıyoruz.

Günümüzde “kendisine ait olanın aşırı derecede yüceltilmesi, ötekileştirilenin sahip olduğu aynı niteliklerin aşağılanması” olarak daha genel bir anlam kazanmıştır. Özel olarak belirtilmedikçe, kendi ulusunu üstün görme, diğerlerine agresif tavırlar sergileme, itibarsızlaştırma, üstünlüğünü kabul ettirmek için şiddete/kıyıma baş vurmak anlamları taşır. Daha öz ifade etmek gerekirse “ırkçılık”.

Akla Getirdiği Bazı Kavramlar

Şovenizm kavramının birlikte anıldığı ya da çağrıştırdığı bazı kavramlar vardır.

Milliyetçilik Ayrı Şovenizm Ayrı

Milliyetçilik kavramı şovenizm ile karıştırılmamalıdır. Milliyetçilik, kişinin millet ve ülkesinin maddi ve manevi çıkarlarını her şeyin önünde tutmasıdır. Bu, insanın tabiatında olan bir duygudur. Şovenizmde radikal ve bağnaz bir milliyetçilik anlayışı vardır. Kendi milletini/ırkını tüm milletlerden üstün tutma ve diğerlerini yok etmek için her türlü yolu mübah görme anlayışı hâkimdir.

Faşizm de Farklı Değil

Faşizm kavramı da şovenizm deyince akla gelen kavramlardandır. İtalya’da Benito Mussolini’nin öncülük ettiği siyasi ideolojidir faşizm. Kendi fikrini yücelterek kabul etmeyenleri kaba kuvvetle otorite altında tutmayı benimseyen dünya görüşüdür. Organize şiddetle kendisine muhalifleri baskı altına alır.

Ha Asabiyet Ha Şovenizm

Asabiyet, aralarında kan bağı bulunan kimselerin birbirlerine aşırı bağlılığı ve her durumda birbirlerini koruyup kollamalarını sağlayan birlik ve dayanışma ruhu olarak tanımlanabilir. İbni Haldun’a göre “asabiyet” aynı nesepten gelen kimselerin yardımlaşma ve tehlikelere karşı birlik olmasıdır.

İslam öncesi Arap toplumunda kabilecilik anlayışı yaygındı. Organik yakınlık arttıkça asabiyet de artardı. Kendi soyundan olanlar üstün görülür, haklı-haksız fark etmeksizin başkalarına karşı korunurdu. Ancak İslamiyetle beraber asabiyet yani kavmiyetçilik reddedilmiştir. Rasulullah hadislerinde kişinin kavmini sevmesinin asabiyetten (ırkçılıktan) sayılmayacağını fakat kavmine zulümde yardım etmesinin asabiyet olduğunu ifade buyurmuştur. “Asabiyet .................................................................................................