01.01.2017 20:53

Röportaj

6519

2010 yılında, İsrail devletinin Gazze’ye uyguladığı ablukanın kaldırılması ve Filistin’e yönelik zulmün dünya kamuoyunda tekrar gündeme getirilmesi için Mavi Marmara Gemisi Gazze Özgürlük filosu ile beraber Gazze’ye doğru yola çıkmış, gemi henüz uluslararası sulardayken İsrail’in saldırısı sonucu 10 aktivist, yardım gönüllüsü, sivil vatandaşımız şehit olmuştu. Ardından İsrail’e uluslararası boyutta davalar açıldı ve saldırıyı düzenleyen, emri veren yetkililer yargılandı. Ta ki 9 Aralık 2016’ya kadar... İstanbul 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nin Mavi Marmara Davası’nı düşürmesiyle büyük bir hüzün ve öfke durumu yaşadık ama mücadele bitmiş değil; süreç devam edecek. Mavi Marmara Davası’nı, sürecin nasıl devam edeceğini ve adalet kavramı üzerinden zalimlere dur diyebilmeyi, davanın avukatlarından Gülden Sönmez’le konuştuk...

Gerekçesi her ne olursa olsun; Mavi Marmara Davası’nın hukuken düşürülmesi sadece davacıları değil, Filistin’i, tüm mazlum ve ezilen coğrafyaları dert edinenleri derin üzüntüye soktu. Süreçten bahsedebilir misiniz, davanın akıbeti ne olacak?

Mavi Marmara Ceza Davası, Gazze’ye yardım götürürken Mavi Marmara ve diğer tüm Filo gemilerine İsrail saldırısı sırasında ve sonrasında işlenen tüm suçlardan (Gemilerde, Aştod Limanı’nda, Hapishane ve Havaalanında işlenen tüm suçlar bakımından) dolayı İstanbul 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam eden ceza davamızdır. Türkiye İstanbul 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 4 yıldır devam eden davada tüm mağdurlar müşteki/mağdur sıfatıyla bu davanın bir parçasıydı. Bu davada; İsrail Genelkurmay Dönem Başkanı Rau Gabiel Ashkenazi, Deniz Kuvvetleri Komutanı Eliezer Alfred Maron, Hava Kuvvetleri İstihbarat Sorumlusu Avishay Levi, İsrail İstihbarat Başkanı Amos Yadlin olmak üzere dört sanık yargılanıyordu. Sanıklar, kasten adam öldürme, kasten adam öldürmeye teşebbüs, nitelikli kasten yaralama, kasten yaralama, nitelikli yağma, deniz ulaşım araçlarını kaçırma veya alıkoyma, nitelikli mala zarar verme, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, eziyet suçlarını azmettirme gibi suçlardan yargılanıyordu. İsrail bu davalardan kurtulmak için çok büyük çaba sarf etti. Bu davalardan vazgeçelim diye tehdit ve şantajlarla karşılaştık. Olmadı İsrail çok büyük paralar teklif etti. 1 milyar dolar karşılığında davalardan vazgeçmemizi istedi. İHH hakkında her türlü karalama ve iftiralara şahit olduk. Ancak bunlardan sonuç alamadı. İsrail Türkiye ile anlaşarak davaları kapatmayı hedeflemişti ve en sonunda bunu başardı. “Bu davalar çok önemli değil” diyenler gördüler ki Türkiye İsrail anlaşmasında davalardan başka bir husus yok. 28 Haziran 2016’da Türkiye ile İsrail arasında anlaşma imzalandı. Anlaşma 9 Eylül 2016’da yürürlüğe girdi. 2 Aralık 2016 tarihli duruşmada Savcı, ‘Türkiye ile İsrail’in bir anlaşma yaptığı ve bu anlaşmaya binaen bu davanın düşürülmesi’ talebinde bulundu. Bizler avukatlar olarak bu duruma itiraz ettik.

Çünkü anlaşma metninin 4. maddesinin hukuken ‘ÖZEL AF’ niteliği taşıyordu ve bu nedenle de TBMM’den 330 oyla (3/5) oyla geçmesi gerektiği halde bu şekilde geçmeyen bu anlaşma onay kanunu bu yönden anayasaya aykırıydı.

Çünkü anlaşma 10 şehidin ailesi ile ilgili tazminat değil lütuf / bağış ödemesini düzenlemişti, şehit ailelerinin bu tarihe kadar 1 dolar dahi almadıkları, alınsa bile bu davanın kamu davası olduğu ve ödemenin kamu davasını düşürmeye yeterli olmadığı netti ve şehit aileleri de bu davanın devam edip yargılama cezalandırma talep ettiler.

Çünkü Türkiyeli tüm mağdurlar yargılamayı devam ettirmek istediler ve bu anlaşmaya binaen bu davanın düşürülemeyeceği ve eğer düşürülürse anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne dava açacaklardı. Bu da katil İsrail’in yerine Türkiye’nin mahkum olması demekti.

Çünkü Türkiye İsrail anlaşmasının Türkiye vatandaşı olmayan diğer ülke vatandaşı mağdurlar açısından bağlayıcı değildi ve yargılamanın diğer ülke vatandaşı mağdurlar için düşürülememesi gerekiyordu.

Çünkü hiç kimse ve hele de İsrail ‘öldürür parasını da öderim’ küstahlığını gösterememeliydi.

Çünkü; ölümcül Gazze ablukası hâlâ devam ediyordu.

Tüm itirazlarımıza rağmen 9 Aralık 2016 tarihinde yapılan duruşmada Mahkeme, hiç kimseyi dinlemeden ve hatta ilk kez gelen mağdurların dinlenmesine bile izin vermeden hukuka aykırı davranarak davanın düşürülmesine karar verdi. Bundan sonraki süreçte itiraz hakkımızı kullanacağız ve dosya İstinaf Mahkemesi’ne buradan çıkacak sonuca göre de Anayasa Mahkemesi’ne ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne gidecek.

Davanın uluslararası bir boyutu da vardı; dünya kamuoyu bu duruma ne diyor?

Sadece Türkiye’deki değil Lahey, Güney Afrika, ABD, İspanya gibi dünyada çok sıra dışı bir hukuk mücadelesi örnekliği olan Mavi Marmara Davaları bütün dünyanın ve özellikle hukuk camiasının ilgiyle takip ettiği davalardır. Uzakdoğu’dan Latin Amerika’ya, Afrika’dan Asya’ya tüm hukuk fakültelerinde ders ve sınav konusudur. Zaten dünya gündeminden hiçbir şekilde düşmeyecektir. Ama İsrail’i ilk kez yargılama cesaretini göstererek dünyada övgüyle konuşulan Türkiye yargısına bu düşme kararından sonra çok büyük gölge düşmüştür. Açıkçası Türkiye İsrail anlaşması belki de diğer ülkelerdeki davalarımızı da düşürebilir. Ancak buna rağmen bizler ana hedefi Filistin’in özgürlüğü ve Gazze ablukasının kaldırılması olan hukuk mücadelemizi sürdürmeye ve İsrail’i her suçundan dolayı yargılamaya devam edeceğiz. Daha doğru bir deyişle onlara yeryüzünde rahat yüzü göstermeyeceğiz ve gittikleri her ülkede yakalanmaları için elimizden geleni yapacağız. Dünya sığınmak için yer arayan masum, mazlum, muhacirlere değil zalimlere dar gelmeli.

Aileler, Mavi Marmara şehitlerinin yakınları için bu kararlar çok daha yıkıcı... Onların bakış açısı nasıl sürece, neler hissediyorlar?

Şehit aileleri çok üzgün. Bütün duruşmalara hepsi katılıyor ve yakından takip ediyorlardı. Son duruşmalarda da düşüncelerini dile getirdiler ve mahkemeden yargılamaya devam etmesini istediler. Şehit aileleri ”Bugüne kadar siyasi iradeden hep ‘hak sahibi kan sahibidir’ sözlerini duyduk. Bugüne kadar 1 dolar bile almadık. Zaten bu dava tazminat davası değil ceza davasıdır” dediler ve ”Devletler anlaşarak ilişkilerini normalleştirse bile davalara kimsenin dokunamayacağın bu nedenle davanın devam etmesi ve yargının bağımsız olduğunu ve hukuka uygun olarak hareket etmesi gerektiğini” belirttiler. Davanın düşürülmesi kararı verildiği anda hemen hemen tüm şehit çocukları salondaydılar ve verdikleri hukuk mücadelesi için başları dik ama siyaseten gelinen noktada İsrail’in sevinmesinden dolayı üzgün, gözü yaşlı ve kırgındılar. Ancak şunu belirtmeliyim ki bu dava Filistin davasının bir parçasıdır ve şehit aileleri ve tüm Mavi Marmara yolcuları olarak Filistin mücadelesini sürdüreceğiz. Onlar da bu konudaki duruşlarını net bir şekilde ortaya koydular.

Tüm dünyada ”hukuk üstündür” diye kanunlar ve kurallar koyulsa da bunun maalesef uygulanmadığını, insanların bu yüzden zulme maruz kaldığını görüyoruz. İnsanlığın adaleti bulma süreci sizce nasıl olacak, ya da buna inanıyor musunuz?

Elbette inanıyorum Çünkü Müslümanım. Yeryüzünde bulunma ana gayemiz tüm yeryüzünde adaletin hakim olması görev ve sorumluluğu değil mi? O vakit elbette şu yerkürede bir inanmış yürek nefes aldığı sürece adalet tecelli eder hem de tüm mazlumlar için. Şehit Furkan buna inandığı için o gemideydi. Ben buna inandığım için o gemideydim ve sonrasında da şehitlerin davasını sürdürdük. Gazze’dekiler buna inandığı için bombalara rağmen orayı terk etmiyorlar. Mavi Marmara yolcularından Şeyh Raid Salah ve Şehit Esma’nın babası Muhammed Biltaci bunun mücadele örnekliğini bize göstermiyorlar mı? Tek yapmamız gereken inancımızın gereği olarak; emek vermek, çalışmak, çalışmak. İnanarak, aklımızı kullanarak ve Rabbimize güvenerek...

Yıllardır hem hukuk bağlamında hem de sahada zalimlerle mücadelenizi sürdürüyorsunuz. Edindiğiniz tecrübeler, gördüklerinize binaen, her anlamdaki zulme, haksızlığa ve zalimlere nasıl karşı koyabiliriz?

Zulme itiraz edenin sayısal olarak az olup seyirci sessizin çok olması. Seyretmek zalime yardım ediyor ve zulme ortak ediyor. Ne yaparsak yapalım ama sessizce seyreden olmayalım. Ama sakın bunu sanal dünyada yaptığımızda bir iş yapmış olarak görmeyelim. Zulüm fiziksel temas ediyor. Zalime itiraz, mazluma yardım, zulme direnmek sanal alemde paylaşımla olmaz. Elbette onun da bir yeri var dünyamızda ama olması gerektiği kadar yani sanallığı ile orantılı. Bir haksızlığa, zulme şahitseniz önce durdurun. Durduramıyorsanız durduracaklara seslenin. Olmuyorsa eylem ve söylemlerinizle baskı grubu olarak ya da farkındalık oluşturarak zulme karşı duruş ortaya koyun. Mazlumun derdiyle dertlenin. Umut olup seninleyim deyin ve sesine ses olun. Muhtaçsa yardım elinizi uzatın. Paranız yoksa da birazcık zaman ayırıp emeğinizle kazandığınızı ona ulaştırabilirsiniz. Safımız belli olsun. Yeter mi? Herkes başını yastığa koyduğunda ”Rabbim senin rızan içi şu mazlum kardeşlerim için şunu yapabildim kabul buyur” dediğinde vicdanı rahatsa o zaman yeter inşallah.

Mavi Marmara’yı anlamak için 3 kitap?

- Mavi Marmara - Gazze Özgürlük Filosu (İHH Kitap)

- Küresel Vicdanın Dilinden Özgürlük Filosu (İHH Kitap)

- Kır Zincirlerini Mavi Marmara (Dilek Yaraş)

Ve mutlaka ‘Son Liman Özgürlük’ belgeseli izlenmeli

Mavi Marmara’ya iz bırakmış, örnek hayat hikayeleri olan 3 kişi?

Yolculardan;

-Şeyh Raid Salah (şu an İsrail hapishanesinde hücrede)

-Muhammed Biltaci (şu an Mısır Akrep hapishanesinde)

-Şehit Furkan Doğan (şu an özenilen bir yerde olduğu kesin)

Bir mikrofondan tüm dünyaya seslenecek olsanız ve tek cümle hakkınız olsa, ne söylerdiniz?

Müslümanları tüm mazlum insanlara ve sevgisiz insanların yüreğine yolculuğa davet ederdim sanırım. Derdim ki; ‘Bismillah! deyip Allah için yola çıkanın yelkeninden rüzgar eksik olmaz yeter ki rotamız Hak üzere olsun.