Son yıllarda teknoloji dünyası Sanal Gerçeklik (Virtual Reality - VR) teknolojisinin geldiği noktaya büyük bir ilgi göstermeye başladı. Özellikle büyük teknoloji devlerinin VR üzerine çalışan küçük firmaları satın alması veya doğrudan bu sektöre yatırım yapması tüm dünyada dikkatleri VR’ın üzerine topladı. Beklentiler 2016 yılının VR teknolojisinin zirve yapacağı ve geniş bir kitleye yayılacağı yönünde. Tabiri caizse artık sanal gerçeklik zamanı!
VR teknolojisi aslında uzunca bir süredir bilinen, hatta uygulamaya çalışılan bir teknoloji. İlk olarak 20. Yüzyılın ortalarında bilimkurgu kitaplarına ve filmlere konu olmasıyla ilgi çeken VR, maliyetlerin çok yüksek olması sebebiyle geniş kitlelere yayılma fırsatı bulamadı. Prototip olarak üretilen bazı VR cihazları oldukça büyük olmakla beraber kısıtlı bir teknolojiye sahipti. Bu sebeple VR için uzunca bir süre beklememiz gerekti.
VR teknolojisi en basit haliyle gerçek dünyadan soyutlanarak sanal olarak üretilmiş yapay bir ortamda “oradaymışçasına” hissini yaşatan bir teknolojidir. Bu sayede örneğin hiç gitmediğiniz bir yeri “sanki gitmiş gibi” hissederek, görerek ziyaret edebilirsiniz. Ya da severek oynadığınız bir video oyunundaki karakterin yerine “sanki oyunun içindeymiş gibi” geçebilirsiniz. VR teknolojisinin kullanılabileceği alanların ucu bucağı henüz görünmüyor. Turizm sektöründen eğlence sektörüne, eğitimden dijital toplantılara kadar hayatımızın her alanında kullanabilme potansiyeline sahip.
Facebook tarafından satın alınan Oculus Rift, Steam ve HTC’nin ortaklaşa ürettiği HTC Vive, Samsung tarafından üretilen Gear VR, LG tarafından üretilen LG 360 VR, Sony tarafından üretilen PlayStation ve Microsoft tarafından üretilen HoloLens VR cihazlarına örnek olarak gösterilebilir. Ayrıca Youtube gibi dünyanın en popüler video akış hizmetinin 360 derece videolara destek vermeye başlaması da VR için güçlü bir destek anlamına geliyor. Görüldüğü üzere dünyanın dev teknoloji firmaları VR teknolojisinde öncü olmak için büyük bir yarış içerisinde. Bu cihazlardan bir kısmı piyasada, bir kısmı ise bu yıl bitmeden piyasaya sunulacak.
Ancak bu cihazların fiyatları her ne kadar alınabilir düzeylere inmiş olsalar da maalesef şu anda cep yakıyorlar. 500-1500 dolar arası geniş ve yüksek bir fiyat yelpazesinin olması VR’ın geniş kitlelere geç yayılacağının bir işareti. Ayrıca bu cihazları çalıştırabilmek için bir o kadar da maliyetli çok yüksek donanım gücüne sahip bilgisayar sahibi olmak gerekiyor. Yani VR ilk etapta biraz tuzlu olacak ancak ilerleyen süreçte kolay alınabilir düzeylere inecek.
VR teknolojisinin bu kadar pahalı olması hemen moralinizi bozmasın. Çok daha düşük maliyetle kendi VR cihazınızı oluşturabilir ve akıllı telefonunuzu kullanarak VR teknolojisini deneyimleyebilirsiniz. Örneğin Google tarafından üretilen Cardboard ürünü tamamen kartondan yapılmış ve akıllı telefonunuzla kullanabileceğiniz basit bir cihaz deneyimi sunuyor. Farklı firmalar da kartondan veya plastikten akıllı telefonlara uyumlu VR gözlükleri üretiyor. 20-100 lira arasında geniş bir ürün yelpazesi var. Ayrıca benzer bir ürünü kendiniz karton kullanarak da yapabilirsiniz!
Zamanında hac vazifesinden dönen hacı büyüklerimiz kutsal beldeleri daha yakından ve renkli görebileceğimiz ilginç bir cihaza sahiplerdi. 3D View Master diye geçen bu kutulara bakarak kutsal beldeleri bir tür sanal gerçeklikmiş gibi görebiliyorduk. Bizim çocukluğumuzda sanal gerçeklik bu cihazdan ibaretti. Fakat çok şey değişti, yepyeni bir teknolojik devrimin başındayız. Şimdi sanal gerçeklik zamanı! Her teknolojide olduğu gibi bu teknolojiyi de en verimli ve en hayırlı şekilde kullanmayı Rabbimiz nasip etsin…
Sanal Gerçekliğe Giden Yol
1935 – G. Weinbaum “Pygmalion’s Spectacles” adlı kısa bilimkurgu hikayesinde ilk sanal gerçeklik cihazını tanımladı.
1962 – Sensorama adlı prototip sanal gerçeklik cihazı üretildi. Görüntü, ses, koku ve dokunma hislerine sahipti.
1966 – Thomas A. Furness hava kuvvetlerinde kullanılmak üzere sanal gerçeklik sunan görsel uçuş simülatörünü tanıttı.
1980 – Atari tarafından üretilen Battlezone oyunu 3 boyutlu vektörlerle sanal gerçeklik deneyimi sundu.
1991 – Sega firması Sega VR adlı macera oyunları için tasarlanmış cihazını duyurdu.
2010 – Oculus Rift cihazının ilk prototipi tasarlandı.
2014 – Facebook Oculus VR için 2 milyar dolar ödeyerek firmayı satın aldı. Aynı yıl Son PlayStation VR projesini duyurdu. Google ise Carboard ürününü duyurdu.
2015 – HTC-Valve firmaları ortaklaşa üretecekleri HTC Vive cihazını duyurdu.
2016 – Oculus Rift, HTC Vive, Samsung Gear VR cihazları piyasada. PlayStation VR ise Kasım ayında piyasaya sürülecek.