29.08.2015 19:31

Bellek Kartı

3283

27 Mayıs askeri darbesi gerçekleşir. Başkanlığını Org. Cemal Gürsel`in yaptığı ve Milli Birlik Komitesi adı altında toplanan subaylar grubu, emirleri altındaki askeri birliklerle birlikte Türk Silahlı Kuvvetleri adına yönetime doğrudan el koydu. Celal Bayar`ın cumhurbaşkanlığı sona erdirildi ve yerine Cemal Gürsel geçti. 14 Ekim`de başlayan Yassıada duruşmaları sonucu başbakan Adnan Menderes ve arkadaşları Fatih Rüştü Zorlu, Hasan Polatkan idam cezasıyla infaz edildi. Bu Türk siyasi tarihindeki ilk askeri darbedir ve kanlı bitmiştir.

Sinema

Sinemanın üstadları aynı yıl peşpeşe en ünlü filmlerini 1960 yılında çektiler. Michelangelo Antonioni`nin Macera (L`avventura)`sı, korku filmlerinin üstadı Alfred Hicthcock`un Sapık (Psyco) filmi, İngmar Bergman`ın Genç Kız Pınarı (Jungfrukallan) filmi ve Frederico Fellini`nin Tatlı Hayat (La Dolce Vita) filmi gösterime girmiş ve sinemaya olan ilgi bir anda artmıştır.

Türk sinemasında ise ilk çocuk oyuncumuz olan Zeynep Değirmencioğlu`nun oynadığı Ayşecik filmi ve Metin Erksan`ın Gecelerin Ötesi filmi ile birlikte toplumsal gerçekçi filmler  ve çocuk filmleri Türk sinema tarihine adımını attı.

Kıbrıs Cumhuriyeti

16 Ağustos günü Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu. Londra ve Zürih antlaşmalarına dayanılarak bir Türk Alayı büyük bir törenle Kıbrıs`a çıktı. 82 yıl aradan sonra ilk defa Türk askeri Kıbrıs`a ayak bastı. 1974 yılındaki Kıbrıs Barış Harekâtına kadar Kıbrıs`taki Türk askeri çeşitli müdahalelere maruz kaldı. 1974’teki müdahale ile birlikte Kıbrıs Cumhuriyeti iki ayrı cumhuriyete bölünerek iki ayrı ülke haline getirildi.

Düşünen Bir Vicdan

1960 yılında Joe Sacco isminde bir Amerikalı doğar. Elbette doğduğunda, ileride  Filistin`de, Bağdat`ta ve Saraybosna`da durup düşünen bir vicdan olacağını kimse bilmiyordu. Çizgileri ile konuşur Joe Sacco. Nerde bir haksız savaş varsa peşine düşmüş ve çizimleri ile savaşın acı yüzünü dünyaya duyurmuştur. Edward Said`in “kimse Filistindeki korkunç durumu onun kadar iyi anlatamadı” diye övdüğü çizerin meşhur Filistin isimli kitabı Türkçeye de çevrilmiştir. 1990 yılındaki Batı Şeria ve Gazze`yi ayrıca Körfez Savaşını  anlatan bu eser 1996 yılında Amerika Kitap Ödülü`nü kazanmıştır.

Yeni Ülkeler

1960 dünya siyasi atlasına yeni ülkelerin eklendiği yıl oldu. Özellikle Afrika`daki Togo, Senegal, Kongo, Mali, Nijerya, Çad gibi ülkeler Fransa, İngiltere, Hollanda, Belçika gibi ülkelerin sömürgeliğinden yarı bağımsız olarak kurtularak kendi devletlerini sınırlarını inşa ettiler. Bu ülkeler her ne kadar kendi ülkelerini ilan  etseler de hala elmas, petrol, altın, zümrüt rezervlerinden ötürü sürekli iç savaş, iç isyan, askeri darbeler ve zulümlerle yüzleşmekteler.

Müzik

Elvis Presley “Are You Lonesome Tonight” isimli hit parçasını bir konserinde seslendirdi ve Elvis Presley bu parçadan sonra resmen dünya starı haline geldi. Ray Charles jazz müzik alanında çıkardığı “Georgia on my mind” albümüyle özellikle siyahî müzikseverlerin baş tacı oldu. Ülkemizde de müzik anlayışı yabancı şarkıların bestelerinin Türkçe sözler eklenerek seslendirilmesiyle devam etmekteydi.

Bediüzzaman`ın Vefatı

23 Mart’ta Bediüzzaman Said Nursi vefat etti. Kabrinin yeri hala bilinmiyor, bilenler ise söylemiyor. Bediüzzaman Said Nursi hem Risale-i Nur Külliyatı ile hem de siyaset alanındaki çalışmaları ile milletimizin dini bilincinin uyanmasında büyük pay sahibidir. 2010 yılına geldiğimizde Bediüzzaman`ın eserlerini okuyan milyonlarca talebesi vardır ve bu talebeler tıpkı kendisi gibi hem ilmi hem de siyasi alanda gayret göstermektedirler.

Nehirdeki Madalya

Muhammed Ali 1960 yılında Roma Olimpiyatları’nda kazandığı altın madalyayı Amerika`daki ırkçılığı protesto etmek için nehre atmış ve Vietnam Savaşı’na çağrıldığında "niye gideyim ki hiçbir Vietkong (vietnamlı) bana nigger (pis zenci) demedi" beyanı yüzünden hapis yatmıştır. O yıllar Amerikalı beyazlar tarafından sıkça söylenen “nigger” kelimesini kullanmak son yıllarda ABD’de tabu haline gelmiş. Irkçı bir söylem olduğu için kimse yazmıyor ve kullanmıyor.

Üç Piyes Hapiste Yazıldı

Necip Fazıl 1960 yılında da hapishanededir. İhtilalin sonrasında gerekçesiz olarak kötü muamele ve şartlar altında dört ay boyunca Balmumcu’da yatan Necip Fazıl, basın affı ile serbest kalmış lakin hapishane kapısından çıktığı an yazdığı başka bir yazı yüzünden yeniden tevkif edilmiştir. Bu kez 1 yıl 65 gün boyunca Toptaşı cezaevinde kalmıştır. Bu süre zarfında üç piyes yazan üstadın bu eserleri; Ahşap Konak, Reis Bey ve Kumandan`dır.

Hacıveyiszade`nin Vefatı

Hacıveyiszade Mustafa (Kurucu) Efendi 5 Şubat 1960 Cuma günü ebedi âleme irtihal eder… Defnedileceği kabristan çok yakın olmasına rağmen büyük kalabalık onu saatlerce omuzları üzerinde taşımış, kimseye nasip olmayacak bir sevgiye mazhar olmuştur. 1889 Konya merkeze bağlı şatır Köyünde doğmuştur. Günümüzde ilk bilgiler ve terbiye ilköğretime havale edilmişken o ilk derslerini babasından almıştır. Daha sonrası Bekir Efendi`den hafızlığını ikmal etmiş, medreseye devam etmiştir. Medrese ilimleriyle yetinmeyip zamanının büyük ilim adamlarından olan Zeynel Abidin ve Ahmet Ziya Efendiler’den, Hesap, Hendese, Kozmografya gibi müspet ilimler de tahsil etmiştir. 22-23 yaşlarında zamanın en modern medresesi olan Islah-ı Medaris’e geçmiş, burada pek çok talebe yetiştirmiştir. Medreselerin kapatılmasından sonra uzun yıllar Piri Mehmet Paşa Camii`nde İmam-Hatip görevinde bulunur. Onun eğitimciliği, medreselerin kapatılmasından sonra da devam etmiş, Kur`an-ı Kerim ve din bilgilerinin okutulmasının şiddetle yasak olduğu dönemlerde, Piri Mehmet Paşa Camii`nde ve cami civarında gizli gizli talebe okutmuştur. Ülkemizde İmam-Hatip Okullarının açılmasından sonra, bütün mesaisini Konya İmam-Hatip Okuluna vermiş, bu okulun kuruluşunda büyük hizmetleri geçtiği gibi, vefatına kadar da bu okulda hocalık yapmıştır. Ayrıca Hacıveyiszade; Ali Ulvi Kurucu`nun amcası ve pek çok ünlü âlimin de hocasıdır. Hayatı hakkında ayrıntılı bilgiye ulaşmak isteyenler Mustafa Özdamar`ın muhteşem kitabının kapağını aralayabilirler.

Yeni İstiklal

Mehmet şevket Eygi, haftalık “Yeni İstiklal” gazetesinin başına geçer. Memuriyete geri dönmek istemeyen Eygi, radikal bir karar alarak gazeteyi tüm hisseleriyle satın almaya karar verir. 1960 yılında gazeteyi devralan Mehmet şevket Eygi, bütün zorluklara rağmen pes etmez. Yeni İstiklal gazetesini 20 bin aboneye ve 35 bin tiraja ulaştırır. Başyazıları o dönem Necip Fazıl, Sezai Karakoç, Osman Yüksel ve Nevzat Yalçıntaş olmak üzere değişik yazarlar yazar. Yeni İstiklal, 1967 yılına kadar yayın hayatını sürdürür. O yıllarda Türkiye`deki bütün Müslümanların sözcüsü olur ve alternatif bir gazete haline gelir. Böylece Yeni İstiklal, boyalı ve sol basına karşı Müslümanların sesi olur. 1967`den sonra Bugün gazetesi olarak çıkmaya başlar.