Irak Şam İslam Devleti Örgütü, yeni adıyla İslam Devleti muamması sürüyor. Proje bir örgüt mü? Kimin projesi gibi soruların cevapları hâlâ aranadursun örgüt artık Ortadoğu’nun ana aktörlerinden biri. Ortadoğu’nun gündemi neredeyse ondan soruluyor. Örgüt, hem Irak hem de Suriye’deki eylemleriyle şimşekleri üzerine çekerken Batı medyasına bol bol malzeme vermeye devam ediyor. Batı’daki İslamofobiyayı körükleyenlerin ekmeğine yağ süren örgütün etkinliğinin daha ne kadar süreceği, bu etkinliğini artırıp artırmayacağı meselesi de siyasi analizlerin ana gündem maddesi olmayı sürdürüyor.
IŞİD’ın özellikle Irak’ta bu denli etkili olmasının nedenlerinin altını bir kez daha çizelim; Birincisi Maliki döneminde bütün hakları elinden alınan ve bu yöndeki öfkelerinde oldukça haklı olan sünni aşiretler -ki bunların başında da eski Baasçılar geliyor- örgüte çok ciddi destek verdiler. Örgüt önemli bir desteği ise tüm dünyadaki Selefi-Vahhabi çizgiye sempati duyan kesimlerden alıyor.
Peki ABD’nin IŞİD’e yönelik yürüttüğü hava harekatı ile örgütün sonunu getirmesi beklenebilir mi? Çok zor. Peki ne olacak? IŞİD ile nasıl baş edilecek?
Dillendirilen şu; Maliki’nin gitmesinin ardından Haydar İbadi başbakanlığında kurulacak yeni Irak hükümeti Sünnilerin haklarını verecek Sünniler de IŞİD’den desteklerini çekecekler. Sünnilerin desteğini çekmesi ile örgüt önemli bir darbe alacak.
Bu senaryonun tutması için öncelikle Haydar İbadi başbakanlığındaki yeni Irak hükümetinin kurulması gerekiyor. Ardından da Sünnilerin haklarının karşılanması gerekiyor. Hem de bu haklar IŞİD’e destek veren Sünni kesimi tatmin edecek ölçüde olması gerekiyor. Bir önceki Irak hükümetinin kurulmasının aylar sürmesini, sadece Irak içerisindeki değil, dışarıdaki dengeyi sağlamanın zorluğunu da göz önüne alacak olursak IŞİD’i daha çok konuşacağız demektir.