A. Yasin Demirci
Filistin’in merhum lideri Yasir Arafat’ın kefiyesiz fotoğrafını görmek pek mümkün değildir. Filistin haritası şeklinde özenle bağladığı siyah-beyaz renklerdeki kefiye Arafat’ın bir parçası gibiydi adeta. O denli özdeşleşmişti ki onunla, Arafat denilince kefiye, kefiye denilince de akla Filistin direnişi gelirdi. Zamanla tüm dünyada pek çok “isyancı ve direnişçi” hareketin simgesi ve nihayetinde gençleri etkisi altına alan bir modanın en önemli aksesuarı haline geldi kefiye…
Bir zamanlar ortak ideallerin ve direnişin simgesi olan kefiye şimdilerde ise artık o eski havasında değil. Filistinlilerin pek çoğu açısından eski anlamını yitirmiş, hatta kimileri için “işbirlikçi” diye suçlanan bir örgüt ve onun mensuplarının en önemli alâmetifarikası olarak görülmeye başlanmıştır. Ortak idealler gibi ortak simgelerde parçalanmıştır bir başka deyişle…
Bizde kara kartal Beşiktaş’ı çağrıştırdığı gibi siyah-beyaz renkler Filistin’de bir örgütü akla getiriyor. Yolsuzluk gibi, işbirlikçi olmak gibi ağır iddialara muhatap olan El-Fetih örgütünü. Hal böyle olunca siyah-beyaz kefiye sadece bu örgüt mensuplarına hassas bir aksesuar haline gelmiştir.
El-Fetih’in karşısındaki en önemli siyasi güç olan Hamas üyeleri ve solcuların bir bölümü kefiye kullanmaya devam etseler de bu kefiyeler siyah-beyaz değil. Hamaslılar İslam’a nispet edilen yeşil desenli olanları tercih ederken, solcular sosyalizme nispet edilen kırmızı desenlileri tercih ediyor. Velhasıl ortak idealler gibi ortak simgelerde söz konusu değil artık Filistin’de…
Dünden Bugüne Kefiye
Beyaz üzerine siyah baklava dilimleri tarzındaki desenlerden oluşan klasik Filistin kefiyesinin ilginç tarihsel bir geçmişi var. Aslında kefiyenin aslı Filistinli çiftçilerin sıcaktan korunmak maksadıyla kullandıkları ve Şura diye bilinen düz beyaz başörtüsüdür. Sonra ne zaman konulduğu hususunda kesin bilgiler olmayan siyah baklava desenleri ilave edilmiş. 1936 yılında İngiliz işgal güçlerine karşı Filistinli direnişçiler tanınmamak için üzeri siyah desenli bu örtüleri kullanmaya başlamışlar. İngilizler başında kefiye olan herkesi tutuklamaya başlayınca da dönemin direniş liderleri tüm Filistinlilere kefiye kullanmasını istemiş. Filistinlilerin büyük bir çoğunlu da buna uyunca İngiliz işgal güçlerinin işleri bir hayli zorlaştırılmış. Tüm Filistinlileri tutuklayacak değillerdi ya. O tarihten itibaren kefiye direnişin simgeli haline gelmişti…