A. Yasin Demirci
Bir Yahudiyi Yahudi yapan nedir? Bu sorunun en az Yahudilik kadar eski olduğu hep vurgulanır. Yahudi itikadına göre Yahudi olabilmenin en temel kriteri, "Yahudi bir anadan doğmaktır.” Yani “ben Yahudiliğin doğru olduğuna inandım, Yahudi olmak istiyorum” demekle Yahudi olunulmuyor.
Peki beyaz ırktan olmayan örneğin kara tenliler Yahudi olabilir mi?
Bu konu Yahudi fıkhında pek netleşmiş değil. Yahudi ulemasının bu hususta farklı mülahazaları var. Kimilerine göre evet mümkün. Kimilerine göre hayır mümkün değil. Mümkün değil çünkü; Yahudilerin bir diğer adı "İsrailoğulları"dır. "İsrail" Hz. İbrahim (a.s.)`ın oğlu İshak (a.s.)`dan olma torunu Yakub (a.s.)`dır. Yakub (a.s.)`ın diğer adı “İsrail”dir. Yakub (a.s.) yani İsrail beyaz ırktandı. Dolayısıyla pek çok Yahudi din adamına göre onun soyundan gelenlerin beyaz ırktan olmaları gerekir.
1991 yılında “Süleyman Operasyonu” adı verilen hava operasyonu ile Etiyopya’dan İsrail’e getirilen siyah ırktan olan Falaşalar işte bu yüzden önemli bir tartışma konusudur İsrail’de. Hahambaşının 1974 yılında Etiyopyalı Falaşaların Yahudi oldukları fetvasını vermiş olmasına rağmen tartışma hâlâ sona ermiş değil. Aksine her geçen gün büyümekte.
Pek çok dindar Yahudiye göre Falaşaların Yahudi kabul edilmesi dini gerekçelere dayanmıyordu. Aksine bu fetva “tamamen duygusal” nedenlere verilmişti. Bir başka değişle siyasi ve ekonomik argümanlar sebebiyle Etiyopyalı Falaşalar Yahudi ilan ediliverilmişti.
Çünkü, aç ve gariban Falaşa demek, ucuz iş gücü demekti… İsrail için hayati öneme sahip ve bulmakta oldukça zorlandığı asker demekti... En uyduruk kaydırık işler için eleman demekti… Tüm bu duygusal! gerekçelerin yanı sıra sürekli İsrail aleyhine gelişen İsrail-Filistin nüfus dengesinin düzeltilmesi demekti…
İsrail yönetimi bu gerekçelerle Etiyopyalıları Yahudi yapıp İsrail’e getirdi ama plan istenildiği gibi yürümedi. Falaşaların İsrail toplumu içinde eritme projesi fanatik Yahudilerin itirazına tosladı. İsrail toplumu içerisinde tecrit edildiler. Eğitimden evlenmelerine kadar pek çok alanda hep farklı muameleye tabi tutuldular. Bağışladıkları kanlar bile kabul edilmeyip çöpe atıldı. Velhasıl İsrail’e getirildikleri günden beri gün yüzü görmeyen Falaşalar’ın durumunda dünden bugüne değişen bir şey yok. Sözün özü İsrail’in zulmü sadece Filistinlilere değil.
Falaşaların Soyları
Falaşaların soyları hakkında çeşitli görüşler ileri sürülüyor. Bir görüşe göre bunlar Hz. Süleyman ile Sebe kraliçesi arasındaki evlilikten sonra Sebe kraliçesinin Habeşistan`a giderek Yahudi yaptığı kimselerin soyundan geliyor. Falaşaların kökenleri hakkında araştırma yapan Prof. Edward Olendorf`a göre ise bunlar tamamen Habeşistan asıllı Agaw ırkından gelmektedirler. Üçüncü görüşe göre ise Falaşalar yahudi göçmenlerin soyundan; Yahudiler Habeşistan`a göç ettikten sonra oranın yerlileriyle evlenmiş, dolayısıyla ırkları birbirine karışmıştır.