19.07.2013 17:01

Şahsiyet Dili

4289

Liderlikte bilgi, bilgelikle, yani hikmet, basiret ve sağlam bir karakterle bütünleşmezse gereken tesiri icra edemeyecektir. Nice bilgi sahipleri vardır ki, karakterlerindeki zafiyet sebebiyle, başkalarına öncülük etmek bir tarafa, kendilerine bile liderlik etmekten acizdirler. Üç oyun ötesini sezemeyen basiret körlüğü de liderliğe manidir. Bu bakımdan firâseti geliştirecek ve keskinleştirecek değer merkezli bir hayat tarzı, bir lider için vazgeçilmez bir esastır.

“Geliştiren ve Özgürleştiren Liderlik”, mal, makam ve rütbeye dayanan gücün neticesinde oluşan bir liderlik değil, bilgi ve liyakat temelleri üzerinde tabii olarak gelişen bir liderliktir. Zira yönetmek istediğiniz insanlardan artınız olmadığı sürece, tabii ve fıtrî bir yönetim kurmanız, mümkün değildir. Özellikle yönettiğiniz alanla ilgili bilgi, beceri ve tecrübe birikiminiz, sizi takım içinde lider konumuna yükseltecektir.

Yüce Yaratıcı, insanın şerefini meleklere ilimle ispat etmiş ve böylece ilmin insanı yüceltip onu öncü ve itaat edilmesi gereken bir kıvama yükselteceğine işaret etmiştir. Toplum önderlerinin tayininde “bilgi”nin yerine dikkat çeken şu âyetler de, ilâhî iradeye uygun liderliğin en temel vasfının bilgi olduğunu çarpıcı bir üslupla beyan etmektedir:

“Mûsâ’dan sonra, İsrâiloğullarının önde gelenlerinin, peygamberlerinden birine:

«Bize bir hükümdar/lider tayin et ki, (onun komutasında) Allah yolunda savaşalım!» demişlerdi.

…Peygamberleri kendilerine dedi ki:

«−Allah size Tâlut’u hükümdar olarak tayin etti.»

Bunun üzerine dediler ki:

«−Zengin bir mal varlığına sahip olmadığı halde, o bizim üzerimize nasıl bir hükümranlık kurabilecektir ki? Bu durumda biz, hükümdarlığa ondan daha liyakatliyiz.»

Peygamberleri de onlara dedi ki:

«−Onu, sizin üzerinize Allah seçti ve yine onu, bilgi ve cüsse bakımından sizden daha güçlü kıldı.»

Rabbânî tayinin temel ölçüleri görmezden gelinerek sürdürülen liderlikler, âdil, insânî, ve fıtrî değil, çoğu zaman mal ve makam gücüne dayanılarak, nefsi tatmin adına zulümle varlığını sürdüren içi boş liderliklerdir. Bu nevi liderler, etrafında bulunan çalışma arkadaşlarını, geliştiren, büyüten ve özgürleştiren değil, tam aksine bodurlaştıran, robotlaştıran ve hatta köleleştiren bir karakter sergilerler.

İçinde yaşadığımız bilgi ve teknoloji çağı da göstermiştir ki, bilgiye büyük değer veren milletler, diğer topluluklar üzerinde hakimiyet elde etmişlerdir. Fertlerde de durum aynıdır.

Günümüzde “koçluk” adıyla bilinen liderlik türünde de aranan özellik, liderin yönettiği kimselere rehberlik edebilecek düzeyde bir bilgi ve tecrübe birikimine sahip olmasıdır. Hz. Ali’ye nispet edilen “Bana bir harf öğreten, beni kendisine karşı âdeta itaatkar bir köle kılmıştır” sözü, bilginin gücünü ve muhatap üzerindeki tesirini ifade eder.

Liderlik önde olmayı gerektirir. Yönettiği alanla ilgili, bilgi bakımından personelinden geri kalan kimseler, önde olma hakkını kaybetmişler demektir. Böyleleri liderlik bir tarafa yöneticilik bile yapamazlar.

Sürekli kendini geliştirmek, etkili ve dinamik olmanın ve hatta üretici olmanın temel prensibidir. Kendini yenileyemeyen, zamanının bilgi ve becerisini kuşanamayan kimseler, bir şekilde lider olmuş olabilirler ve fakat uzun süre lider kalmaları zordur. Bu bakımdan müesseselerin ar-ge birimleri, varlıklarının devamı ve gelişmesi için ne kadar zaruri ise liderlerin de bilgi, beceri ve yeteneklerini geliştirecek eğitim programlarına devam edip araştırmacı bir ruha sahip olmaları da o kadar önemlidir. İşte ancak böyle liderler “Yetiştiren ve Geliştiren Lider” vasfını kazanabilirler.

Liderlikte bilgi, bilgelikle, yani hikmet, basiret ve sağlam bir karakterle bütünleşmezse gereken tesiri icra edemeyecektir. Nice bilgi sahipleri vardır ki, karakterlerindeki zafiyet sebebiyle, başkalarına öncülük etmek bir tarafa, kendilerine bile liderlik etmekten acizdirler.

Üç oyun ötesini sezemeyen basiret körlüğü de liderliğe manidir. Bu bakımdan firâseti geliştirecek ve keskinleştirecek değer merkezli bir hayat tarzı, bir lider için vazgeçilmez bir esastır. Bunun da temeli, hem Hakk’a hem de halka karşı mesuliyet şuurunun (takvâ) gönülde sürekli hissedilmesidir. Etrafında bulunanların duygularını yönetemeyen ve yönlendiremeyen liderlikler, ancak bedenlere hükmedebilirler. Halbuki esas liderlik, gönüller arası organizasyon becerisini de gerçekleştirebilmektir. İşte böyle bir liderlik için, hem bilgiden hem de bilgelikten nasip almak gerekir.