Genç Dergi / Beyindeki Bağları Çöz Çözebildiğin Kadar

Beyindeki Bağları Çöz Çözebildiğin Kadar

19.02.2013 01:17

Genç Bilim

4210

Genç Bilim

Şefika Ayar

Görmek, konuşmak, hareket etmek, duymak, anlamak, düşünmek... Bize saymakla bitiremeyeceğimiz bir çok yetenek bahşedilmiş. Bütün bu işlevler ise tek bir merkezden, beyinden kontrol ediliyor. Bu yüzden bilim dünyası, insanın davranışlarının nasıl ortaya çıktığını anlamak için beyni çözmeye çalışıyor.

Şimdiye kadar bulunan bilgilerle, beynin her bir bölgesinin farklı görevi olduğu ortaya koyuldu. Görme merkezi, işitme merkezi, konuşma merkezi... Bütün fonksiyonlar için beynimizde özel bölgeler olduğunu anlamış olduk. Artık meraklar farklı bir alana yönelmiş durumda: bu merkezler arasındaki bağlantılar.

Bu bağlantıları ortaya çıkarmak için yeni kullanılmaya başlanan bir yöntem diğerlerinden farklı bir özelliğe sahip. Bu yöntemle ilk defa bir canlının beyni durdurulup rahatsız edilmeden görüntülenebiliyor. Bilim adamları zebra balığını, DNA`sına GFP (green fluorescent protein) adı verilen proteini kodlayan bir gen ekleyerek klonladılar. Balığın sinir hücreleri kendi proteinleriyle birlikte GFP`yi de üretiyor, sinir hücresi uyarıldığında ise içeri giren yoğun kalsiyum iyonları bu proteinin yeşil renk vermesini sağlıyor. Böylece beynin o an aktif olan sinirleri belirlenebiliyor. Üstelik zebra balığı şeffaf olduğu için başka hiç bir teknik kullanmadan sinyal iletimini dışarıdan izlemek mümkün. Araştırmacılar bu yöntemle, zebra balığı avlanırken görme ve hareket merkezlerinin arasında nasıl bir ilişki kurulduğunu gözlemlemeyi amaçlıyorlar.

Tahmin edeceğiniz gibi çözülmeyi bekleyen daha çok bağlantı var. Örneğin hareketlerimizi etkileyen sadece gördüklerimiz değil. Düşüncelerimiz, duygularımız, anılarımız, tecrübelerimiz... Beynimizden çıkacak her bir hareket emri için ne kadar karmaşık devreler kurulduğunu hayal edebiliyor musunuz` Beyin hücreleri arasındaki bu yoğun istişare olmasa anlamlı ve amacına uygun davranışlar sergileyemezdik. Bizi donattığı yetenekler kadar aralarındaki kusursuz uyum için de Rabbimize hamdolsun!

Kaynak: Carrie Arnold, What Is Your Fish Thinking`, ScienceNow, 31.01.2013

Yazar Hakkında

Genç Bilim

Biz GENÇ Bilim'iz, bilimdir bizim işimiz! GENÇ Bilim yapacağı çalışmalarla bilim dünyasında Müslümanların da olduğunu ve İslâm ile bilimin birbirine zıt kavramlar olmadığını dünyaya duyurmak istiyor. Bilim dünyasında artık her gün değil her saat yeni bir buluş, yeni bir keşif ortaya konuyor. Fakat ortaya konan bu çalışmaların neredeyse tamamı garbda (batıda) meydana gelirken şark (doğu) olarak bizler buna seyirci kalı...