22.01.2013 13:55

Genç Bilim

7487

Şefika Ayar

Yaşlandıkça beynimizde meydana gelen değişmeler çok merak edilen ve araştırılan bir konu. Bilim insanları beynin doğal yaşlanma sürecini çözmek amacıyla COBRA (cognition, brain and ageing) adı verdikleri bir çalışmaya başladılar. 63-65 yaşlarındaki 180 sağlıklı insanı en az 10 yıl izleyerek yaşlanmanın beynin üzerindeki doğal etkilerini gözlemlemeyi amaçlıyorlar.

Şimdiye kadar yapılan çalışmalara göre, 60 yaştan sonra hemen herkeste başta hafıza olmak üzere beyin fonksiyonlarında azalma meydana geliyor. Bu azalmalar genellikle beynin yapısındaki bazı değişikliklere bağlanmış. Örneğin yaşlandıkça beynimizin beyaz cevheri parçalanmaya başlıyor ve gri cevheri küçülüyor. Ayrıca sinir hücrelerinin birbiriyle haberleşmesini sağlayan dopamin, yaşlılıkla birlikte her yıl yüzde on azalıyor. Zamanla beyin hücrelerinde anormal proteinlerin birikmesi de Alzheimer hastalığına neden olabiliyor. Sonuç olarak beynimizde meydana gelen bütün bu değişiklikler, yaşlandıkça öğrenme ve hatırlama yeteneğimizi azaltıyor.

Araştırmacılara göre beyindeki bu ilginç değişiklikler hayatımızın doğal bir parçasıdır ve yeterince uzun yaşayan bir insan beyninde eninde sonunda bunamaya varacak kadar fiziksel hasar gerçekleşir. Zaten Allah (cc) bu gerçeği Kur`an-ı Kerim`de bize şöyle bildiriyor: "Kime uzun ömür verirsek biz onun gelişmesini tersine çeviririz. Hiç düşünmüyorlar mı`" (Yasin Suresi, 68)

Araştırmacıların hemfikir olduğu diğer bir ilginç nokta ise fiziksel ve zihinsel egzersizlerin bu yaşlanma sürecini uzattığı. İşleyen demir pas tutmaz misali biz beynimizi kullandıkça, onun haraplanmasını da yavaşlatmış oluyoruz. Bir yandan bize bahşedilen beynin inanılmaz kabiliyetlerine bir yandan da zamanla onu yitirişimize baktığımızda, bu verimli çağımızı gerçekten dolu geçirmemiz gerektiğini görüyoruz.

Kaynak: Alison Abbott. The Brain`s Decline. Nature. 6 Aralık 2012.