• Reklam
  • Künye
  • İletişim
  • ABONE OL!
  • GENÇ'e Yazı Gönder
  • Atölye Çalışmaları
    • Yazı Atölyesi
    • Fotoğraf Atölyesi
  • Twitter
  • Facebook
  • RSS
Kısa yoldan ABONE olmak

logo

  • DOSYA
  • YAZARLAR
  • GÜNDEM
  • SÖYLEŞİ
  • KÜLTÜR & SANAT
    • Sinema
    • Kitap
    • Gezi
    • Sözlük
  • BİLİM
    • Mikro Alem
    • Makro Alem
    • GENÇ Bilim
  • TEKNOLOJİ
  • KAFALARDAKİ SORULAR
  • ARŞİV
  • ABONE OL!
Anasayfa
  • DOSYA
  • YAZARLAR
  • GÜNDEM
  • SÖYLEŞİ
  • KÜLTÜR & SANAT
    • Sinema
    • Kitap
    • Gezi
    • Sözlük
  • BİLİM
    • Mikro Alem
    • Makro Alem
    • GENÇ Bilim
  • TEKNOLOJİ
  • KAFALARDAKİ SORULAR
  • ARŞİV
  • ABONE OL!
  • GENÇ Dergi Ocak 2025 Sayısı Çıktı!
  • Bizlere Mescid-i Aksa`nın da Özgürlüğünü Göster Rabbim!
  • GENÇ Dergi Aralık 2024 Sayısı Çıktı!
  • Mü`min Firasetine Her Zamankinden Daha Çok Muhtacız
  • GENÇ Dergi Kasım 2024 Sayısı Çıktı!
  • Kötülüre Karşı Farkındalık Şart
  • GENÇ Dergi Ekim 2024 Sayısı Çıktı!
  • Bazen Etkili Bir Kulüp, Bir Ömrü Işıldatır!
  • GENÇ Dergi Eylül 2024 Sayısı Çıktı!
  • Çiçeği Erkeklere Kaptırdık
  • GENÇ Dergi Ağustos 2024 Sayısı Çıktı!
  • Güzel Olacağım Derken Ucube Hâle Gelmemek Lazım!
  • GENÇ Dergi Temmuz 2024 Sayısı Çıktı!
  • Renkli Propagandanın Ardında Çok Büyük Dramlar Var
  • ANASAYFA
  • Genel
  • Sayı Boncuğu: Abaküs

Sayı Boncuğu: Abaküs

10.05.2017 22:49
Genel
8191
Selim Tiryakiol

Abaküs, Türkiye’de ömrünü 90’lı yıllarda tamamlamış hesaplama aleti. O yıllarda ilkokula gidenler hatırlayacaktır, abaküsle hesaplardık hesaplayacağımızı. Şimdi onun yerini, zaten kendisine de ilham olan bilgisayarlar ve cep telefonlarındaki uygulamalar aldı.

Abaküsten bahseden kitaplara göre abaküs, İbranice abak’tan (toz) Grekçeye abakos ve ondan da Latinceye abacus şeklinde geçmiş. Grekçe uzmanları ise abaküsün Sami dillerinden (İbranice, Arapça gibi) gelmesinin doğru olabileceğini ama İbranice abak ile bir ilişkisinin bulunmadığını iddia ediyorlarmış. Abaküsün Sami dil olan Akkadca’daki “sürmek, itelemek, yürütmek” anlamını taşıyan abaku(m) kelimesi ile de bağlantısı kurulmuş. Böyle düşününce abaküs “sürmek, sürgü, sürgülü” gibi bir anlama geliyor ve daha tutarlı bir açıklama elde ediliyor. Nitekim Türkçe’de de abaküse “sürgülü hesap cetveli” denildiği olmuş. Türkler tarihte abaküse abaküs dememiş. Moğollar gibi kulba (Moğolca kolba “toplamak”) demişler. Osmanlıca’da da kullanılan Arapça adı ise mi’dâd (sayıcı alet) veya mihsâbmış (hesaplayıcı alet). Diyanet İslam Ansiklopedisi, abaküs için önerilen öz Türkçe karşılık “çörkü»nün tarihî kaynaklarda geçmediğini not düşüyor. Söz konusu kelime Osmanlıca yazılışında yalnız bir nokta farkı bulunan çözgü (dokumanın boyuna ipi) isminden bozularak yapılmış “çözücü alet” anlamında yanlışlık mahsülü bir kelime olmalıymış.

Anadolu’ya Batı’dan yeniden gelen abaküsü M.Ö. birinci bin yılın başlarında Çinlilerin icat ettiği düşünülüyor. Çinlilerin suan-pan (hesap tablası) adını verdikleri bu alet, önceleri Doğu Asya’da yaygınlaşmış ve daha sonra Ortaçağ’da Moğol istilasıyla Rusya, Anadolu ve Arap ülkeleri dahil bütün Asya’da da tanınmış.

Bugün abaküsü hiç görmeyen gençler için abaküs nasıl bir şeydi ondan da bahsedelim. Abaküs, okula yeni başlayan çocukların toplama ve çıkarma işlemlerini öğrenebilmesi için bir çerçeve içine alınmış değişik sayıdaki madeni teller üzerinde kayabilen onar boncuktan ibaret bir alettir. Aletin kapasitesine göre her tel sırasıyla birler, onlar, yüzler, binler basamaklarını gösteriyor.

BU YAZIYI BEĞENİN:

Yazar Hakkında

Selim Tiryakiol

1988 yılı Temmuz’unun 15’inde Bolu’nun Gerede ilçesinde dünyaya geldi. İlkokul ve ortaokulu Gerede’de, liseyi Bolu’da Öğretmen Okulunda okudu. Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü’nden mezun oldu.   Mütercim Âsım Efendi’nin Tuhfe-i Âsım isimli manzum sözlüğü üzerine hazırladığı teziyle yüksek lisansını verdi. Hâlen ...

Fikrinizi / Yorumunuzu Bizimle Paylaşın...

Son Manşetler

  • GENÇ Dergi Ocak 2025 Sayısı Çıktı!

  • Bizlere Mescid-i Aksa`nın da Özgürlüğünü Göster Rabbim!

  • GENÇ Dergi Aralık 2024 Sayısı Çıktı!

  • Mü`min Firasetine Her Zamankinden Daha Çok Muhtacız

  • GENÇ Dergi Kasım 2024 Sayısı Çıktı!

  • Kötülüre Karşı Farkındalık Şart

  • GENÇ Dergi Ekim 2024 Sayısı Çıktı!

  • Bazen Etkili Bir Kulüp, Bir Ömrü Işıldatır!

  • GENÇ Dergi Eylül 2024 Sayısı Çıktı!

  • Çiçeği Erkeklere Kaptırdık

  • GENÇ Dergi Ağustos 2024 Sayısı Çıktı!

  • Güzel Olacağım Derken Ucube Hâle Gelmemek Lazım!

  • GENÇ Dergi Temmuz 2024 Sayısı Çıktı!

  • Renkli Propagandanın Ardında Çok Büyük Dramlar Var

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • 11
  • 12
  • 13
  • 14
  • Tümü

Benzer Yazılar

Sahra-yı Kebir`i Nasıl Geçtim
Sahra-yı Kebir`i Nasıl Geçtim
Yorularak okunacak 500 kü...
"Erbakan da Aramızda Allahu Ekber…"
Önce tekbirler yükseldi k...
Kağıt Kokulu Yıllar
Kağıt Kokulu Yıllar
Dergimizin dosya konusunu...
Antigone
Antigone
Herhâlde tragedyanın başa...

Genç Dergisi 194. Sayı

POPÜLER YAZILAR

  • Son Eklenen
  • Çok Okunan
  • Haber Merkezi

Bizlere Mescid-i Aksa`nın da Özgürlüğünü Göster Rabbim!

GENÇ Dergi Ocak 2025 Sayısı Çıktı!

GENÇ Dergi Aralık 2024 Sayısı Çıktı!

Mü`min Firasetine Her Zamankinden Daha Çok Muhtacız

Kötülere Karşı Farkındalık Şart

GENÇ Dergi Kasım 2024 Sayısı Çıktı!

GENÇ Dergi EKİM 2024 Sayısı Çıktı!

Genç Dergi Mayıs Sayısı Çıktı! 8431319

Bagamoyo Afrika... 4919180

Kasım Sayımız Çıktı! 3490752

Hangi Filmi Neden İzleyelim? (Özel Çalışma) 1187330

Bkz: Doğu Türkistan 422303

En Güzel Cuma Hediyeleri! 287488

10 Soruda Sen Kimsin? 275896

31.12.2024

GENÇ Dergi Ocak 2025 Sayısı Çıktı!

01.12.2024

GENÇ Dergi Aralık 2024 Sayısı Çıktı!

01.11.2024

GENÇ Dergi Kasım 2024 Sayısı Çıktı!

02.10.2024

GENÇ Dergi EKİM 2024 Sayısı Çıktı!

01.09.2024

GENÇ Dergi Eylül 2024 Sayısı Çıktı!

31.07.2024

GENÇ Dergi Ağustos 2024 Sayısı Çıktı!

20.06.2024

Dertle Yüzleşince Dertler Yüzleşince

Tüm Videolar

Video GENÇ

En Önemli Yetenek: Sunum!
Takip Edin

GENÇ Twitter Akışı

@gencdergi kullanıcısından Tweetler
TÜM FOTOĞRAFLAR

FOTOĞRAF GALERİSİ

  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
  • Uganda - Afrika 2015
TÜM YAZILAR

GENÇ BİLİM

  • Yazmak Üzerine Bir Swot Analiz
    İnsanlığın tekâmül süreci...
  • Adâb-ı Muâşeret Hastalıkları ve Edebî İyilik Hâli
    Âdâb-ı muâşeret hastalıkl...

GENÇ FACEBOOK AKIŞI

Genç Dergi

İLETİŞİM

Reklam
ABONE OL!
Künye
Yazarlar
İletişim

GENÇ'ten

GENÇ'e Yazı Gönder
Yazı Atölyesi
Fotoğraf Atölyesi
Psikolojik Danışman
Ödüllü Test










GENÇ Bilişim © 2006 - 2025 . Tüm Hakları Mahfuzdur.
  • Twitter
  • Facebook
  • RSS