05.03.2017 16:12

Fotoğraf

3293

İlk gördüğümüzde hepimizi şaşırtan, gerek netlik gerekse renk ve ışık doygunluğu bakımından hemen bir farklılık olduğunu hissettiğimiz fotoğraflar vardır. Fotoğrafta homojen bir ışık ve başka fotoğraflarda göremediğimiz kadar zengin bir renk derinliği hemen dikkat çeker. Fotoğrafla biraz ilgisi olanların bu kadar çok farklı ışık şartlarında, bu kadar keskin fotoğrafları görünce şaşırmaları normal bir durum. Çünkü fotoğraf çekenler bilirler ki kontrastın fazla olduğu durumlarda ya aydınlıktan, ya da koyu yerlerden feragat etmek gerekir. Peki nasıl oluyor da bu fotoğraflar çekilebiliyor? Her işin bir püf noktası olduğu gibi bunun da bir püf noktası var. Bu işin püf noktası da HDR (High Dynamic Range) tekniği.

HDR nedir?

Kabaca anlatacak olursak, farklı ışık değerlerinde çekilmiş üç ya da daha fazla resmi bir program yardımıyla tek bir fotoğrafa dönüştürme işlemine HDR diyoruz. Oluşturma mantığı gayet basit: Biri az pozlanmış, biri normal pozlanmış, biri de çok pozlanmış üç fotoğrafı (daha fazla fotoğraf da olabilir) bir araya getirme işlemi yaptığımız. Bir program yardımıyla bu fotoğraflar bir araya getirilirken, program çok aydınlık ve çok karanlık yerleri eleyerek bize daha homojen aydınlatılmış ve üç fotoğrafın farklı tonlarda aydınlatılmasından ortaya çıkan renk zenginliğini bir karede toplamış oluyor. HDR fotoğrafların bu bakımdan artıları vardır. Bunları şöyle ifade edebiliriz:

* Fotoğraflarınız son derece net olur. Fotoğrafa bakan herkes bu farkı hemen görür.

* Pahalı aydınlatma cihazlarına ihtiyacımız kalmadan ortamı dengeli aydınlatmak mümkündür. Bunları her gittiğimiz yere götürmek zorunda kalmayız.

* Tarihi eserlerde, binalarda, müzelerde ve ışıkla ilgili ters ışık gibi problemlerin oluştuğu mekanlarda büyük kolaylıklar sağlar.

Bunlar kulağa hoş gelen şeyler de HDR yapmak için neler lazım?

Aslında HDR yapmak için ekstra bir donanıma ihtiyacımız yok.

* Bir fotoğraf makinesi (pozlama süresi – yani shutter ile- oynanabilmeli)

* Bir üçayak. Makineyi sabitlemek için önemli bir ihtiyaç. * Fotoğrafları birleştirecek program (Photomatix ya da Photoshop CS2 veya yeni versiyonları)

HDR nasıl yapılır?

HDR yapmak sanıldığı kadar zor bir işlem değil. Önemli olan HDR yapılacak fotoğrafların bu tekniğe uygun olarak çekilmiş olmaları gerekiyor. Yoksa zaten bu iş için üretilmiş proğramlar sizin yerinize bunları bir araya getiriyorlar. Yani ilk şartımız HDR tekniğine uygun fotoğrafları çekmek gerekiyor.

HDR için çekeceğimiz fotoğraflarda ilk dikkat etmemiz gereken kural, hareketli nesnelerin fotoğrafta yer almaması gerektiği olmalı. Çünkü üç veya daha fazla fotoğraf çekeceğimiz için hareketli nesneler ikinci veya daha sonraki karelerde yer değiştireceğinden uyum sağlamamız mümkün olmayacaktır. İkinci olarak yapmamız gereken şey ise fotoğraf makinamızı sarsılmayacak şekilde üçayağa sabitlemek olmalıdır. En ufak haraketlerde bile üst üste gelecek fotoğraflarda kaymalar olacağı unutulmamalıdır. Üçüncü olarakta makinamızın diyafram (f) değerini sabitlemek olmalıdır. Çünkü bu tekniğin başarılı olabilmesi için diyaframın sabit olması, ışık değerleriyle (pozlama süresiyle) oynamak suretiyle farklı pozların çekilmesine dayanıyor.

Bu hazırlıklardan sonra fotoğraları çekmeye başlayabiliriz. Makinamız üçayakta sabit birşekilde farklı pozlardaki fotoğrafları çekeriz. Bunun için şöyle bir yol takip edebiliriz. Önce makinamızın bize verdiği ışık değeriyle (0 EV) ilk fotoğrafı çekeriz. Ardından parlak (+ 2EV) pozu çektik. Üçüncü olarakta karanlık (- 2EV) pozu çekeriz. Eğer üçten daha fazla kare çekeceksek aydınlık ve karanlık poz değerleriyle bu sayıyı artırırız. +1, +3 EV ve -1, -3EV gibi...

Pozlama değerlerini EV ayarları yanında Shutter ayarlarını değiştirerekte yapabiliriz. Diyelim ki beş kare çekeceğiz, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250 shutter hızlarını kullanabiliriz. Ya da daha yakın ara değerleri de kullanarak çekim yapabiliriz. Fotoğrafları çektikten sonra yapmamız gereken bunları bilgisayara aktarıp, bu iş için uygun bir program yardımıyla bir araya getirmemiz. Bunun için üretilmiş bir çok program var. İnternet ortamında kısa bir araştırmayla bir çok program (Photomatix, ya da Photoshop CS2 vb..) bulmanız mümkün. Kullandığınız programın ayarlarını karıştırtıkça hem kullanım kolaylığı sağlamış olursunuz, hem de kendiniz için kolay HDR yapma pratiğini kazanırsınız. Aynı fotoğrafı farklı değerleri vererek kaydettiğinizde çok farklı fotoğraflar elde edeceğinize emin olabilirsiniz.