23.05.2016 09:46

Genel

2598

Toplumumuzda yanlış yerleşmiş bir dil algısı var. Bu yanlış algı okumuşundan okumamışına, profesöründen ev hanımına herkesin dilinde bir hikâye gibi dolaşır. Buna göre dünyada çok gelişmiş ve az gelişmiş diller vardır. Güçlü ülkelerin dilleri de güçlü olması gerekir; çünkü onlar güçlüdür. Teknolojileri ileridir, bilimde ilerlemişlerdir vs. Çoklukla bir dilin yaygın konuşuluyor olmasıyla o dilin gücü arasında sıkı bir bağlantı olduğunu düşünürüz. İngilizce bize göre çok güçlü bir dildir; çünkü bütün dünyada ortak anlaşma dilidir. İngilizce konuşan Amerika bilimde ve teknolojide ileridir. Zannediyoruz ki Amerika güçlü olduğu için İngilizce bütün dünyada konuşulmaktadır. Peki o zaman Japonca’yı ne yapacağız? Japonlar da bugün bir o kadar teknoloji üretiyorlar; ama dillerini kimse öğrenme gereği duymuyor.

Her şeyden önce güçlü dil zayıf dil sınıflandırmasını zihnimizden silip atmamız gerekiyor. İlla bir slogan bulacaksak o da “Bütün diller eşittir, bütün diller reşittir” olmalı. Bilimde ve teknolojide şimdilik dünyada söz sahibi olamadığımız için dilimizin tarihinden, ne kadar eski olduğundan, Orhon Kitabelerimizin ne kadar büyük bir hikmet eseri olduğundan da dem vurmayı bırakmalıyız. Bir dille ilgili bulunan malzemeler sadece malzemedir ve dilin çalışılmasına katkıda bulunur. Mesele bundan ibarettir.

Yerel bir Afrika diliyle İngilizce ya da Türkçe aynı potansiyele sahiptir. Afrika’nın dilini konuşan insanları teknolojide ileri gitmiş olsalardı onlar da kendi dillerinde teknoloji ile ilgili kelimeleri rahatlıkla üretebilirlerdi. Dil bir sistemdir ve insanların zihinlerinde işlenir. Bilgisayara yüklenmiş olan bir işletim sistemi gibi. Dilinize bir güç vehmedilecekse düşüncenizdeki güce bakın. Diliniz sizin düşünmenizi ne kadar kolaylaştırıyorsa o kadar güçlüdür. Bu da dilin göndermelerde bulunduğu ince farkları çalışıp işlemekle olacaktır. Daha anlaşılır bir dille birisi bir dilde “a” dediğinde o dili konuşanların çoğu o “a”yı anlıyorsa o dil iyidir. Yok eğer birinin “a” dediğine diğeri “b” diyorsa o dil zayıftır. Haydi şimdi kıyaslamayı buna göre yapalım.