Panoramik fotoğraflar, fotoğrafa meraklı olan herkesin mutlaka karşılaşacağı bir çekim tekniği. Panoramik fotoğrafı, bir yere bakarken, gözümüzün gördüğü bütün alandan daha geniş bir açıyı fotoğrafa yerleştirme tekniği diyebiliriz. Tabii bunu yapmak tek kare fotoğrafla olmaz. En az iki olmak kaydıyla 5-6 hatta çok daha fazla karenin birleştirilmesiyle oluşan fotoğrafa Panoramik fotoğraf tanımına daha uygun olur. Panoramik fotoğraflar özellikle manzara çekimlerinde ya da tek karede fotoğraflayamayacağınız yerlerde çok iyi sonuçlar verir. Mesela bir binanın önünde durup bütün genel görüntüsünü bu teknik yardımı ile bir araya getirmemiz mümkün olur.
Peki bu fotoğrafı çekmek için neler yapmalıyız?
İlk olarak şunu tespit etmeliyiz: Fotoğraf makinamızın panoramik fotoğraf modu var mı? Eğer dahili panoramik fotoğraf çekim modunu varsa işimiz çok kolaylaşmış demektir. Dijital makinalarda bu mod çoğunlukla `Scene` adı verilen hazır çekim modlarının içinde bulunur. Eğer makinamızda bu mod varsa geriye ihtiyacımız olan şey bir üçayak (tripod) olacaktır. Çünkü panoramik çekimlerden yatay eksenin kesinlikle değişmemesi gerekiyor. Bu da ancak makinamızın üçayağa bağlanması sayesinde olur.
Makinamızı üçayağa bağladık ve panoramik modunu kullanarak fotoğrafları çekmeye başladık. Bu noktada da karşımıza iki seçenek çıkar. Bazı modellerde makinanın kendisi çektiğimiz iki ya da daha fazla fotoğrafı kendisi birleştirir ve bize bir fotoğraf olarak sunar. Birçok model ise bu fotoğrafları sırasıyla saklar ve bir yazılım sayesinde bilgisayar ortamında birleştirilir. Fotoğraf makinamızın panoramik modu varsa, gelen yazılım CD’sinde mutlaka panoramik resimleri birleştirmek için bir yazılım vardır. Onu kullanmanız yeterli olacaktır. Eğer yoksa internet ortamında küçük bir aramayla bu yazılımlardan bulmanız mümkün olacaktır. Ayrıca birleştirme için, eğer varsa, photoshop programı kullanılabilir.
Eğer makinanızda panoramik çekim modu yoksa bu kez daha dikkatli ve titizlik göstererek fotoğrafları çekmeniz gerekir. Çünkü panoramik modu olan makinalarla çekim yaparken, bir önce çektiğimiz karenin bir bölümü makinamızın ekranında, bize kılavuzluk etmek için görünür. Bu sayede bir sonra çekeceğimiz kareye nereden başlayacağımızı görür ve fotoğrafların birleşme yerlerinde sıkıntı yaşamamış oluruz. Panoramik çekim modu olmayan makinalarda böyle bir şansızımın olmayacağı için resimlerin üst üste gelmesinde nerede başlayıp nerede bittiğini takip etmemiz, ekstra bir dikkat ister. Burada izlenecek en iyi yol; çektiğimiz karenin üçte birini, bir sonraki karede yeniden çekmek olacaktır.
Dikkat etmemiz gereken başka bir nokta ise; Panoramik çekim yapacağınız konunun mümkünse yataydan ve düşeyden orta noktasını bulup kamerayı oraya yerleştirmemiz gerekir. Böyle yaparsak fotoğrafları birleştirirken çok daha rahat ederiz.
Panoramik fotoğraflarda karşılaşılan bir diğer problem ise ışık ölçümünde netleme konusunda karşılaşılan problemlerdir. Eğer dikkat edilmezse çekilen her karenin ışık değerleri farklı olacaktır. Bunun için panoramik fotoğraf ta poz ölçümü ortalamaya göre yapılır. Yani 180° lik bir panoramada her yerin aynı açıyla ışık alması mümkün değil. Bu nedenle ilk kare ile son kare arasında ölçümler yapılır. Bu değerler üzerinden doğru poz hesaplaması yapılır. Çekimde kullanılması düşünülen değer tüm karelere aynen uygulanır. Bunu ise manuel ayarlarla çekim yapmakla sağlamamız kolay olacaktır. Işık ayarlarında homojenlik ve resim içinde ışık yoğunluğu uyumunu sağlamanın en kolay yolu ise, fotoğrafın en orta karesinden ışık ölçümü yapıp, bu değerleri fotoğrafın tamamına uygulamak olacaktır. Netleme konusunda da farklı netlik alanlarının oluşmaması için, manuel netlik ayarlarını kullanmayı unutmamak gerek.
Üç Ayağa Dikkat!
Panoramik fotoğraf, aynı eksende kesintisiz olarak çekilmiş birden fazla sayıda fotoğraf birleştirilerek oluşturacağımız için, dikkat etmemiz gereken en önemli konu, üçayağın kesinlikle konumunu değiştirmemek ve hareket etmesini önlemek olmalıdır. Bunun için üçayağın dikey hareketini asla bozmamalıyız. Kamerayı 360° döndürdüğünüzde bile eksenin kesinlikle bozulmaması gerekir.